ГРОДНА
Субота,
18 мая
2024 года
 

Лепш спытаць, чым памыляцца...

grodnensis  Добрая і паглыбленая падрыхтоўка да заключэння сужэнскага саюзу можа ў значнай меры прычыніцца да трываласці і большай плённасці жыцця ў сужэнстве і сям’і. Таму маладым людзям варта перад заключэннем сужэнства прысвяціць адпаведны час з мэтай паглыблення ведаў і свядомасці ў сферы сужэнства і сям’і, бо гэта будаўніцтва шчаслівай уласнай будучыні на аснове выбару правільнай іерархіі каштоўнасцей.
niedziela logo  Гэтая назва, якая вы- карыстоўваецца для абазначэння св. Імшы, выклікала замяшанне ў некаторых вернікаў. Найперш таму, што яна падобна на “святую Вячэру”, якую выкарыстоўваюць пратэстанты, чыя дактрына ў гэтай справе, як вядома, не згаджаецца з каталіцкай. Па-другое, гэты выраз нібы пакідае ўбаку канцэпцыю ахвяры: св. Імша была б звычайным застоллем.
  Эзатэрыка сягае сваімі каранямі ў антычнасць. Прайшоўшы праз стагоддзі, гэтая згуба атруціла многія чалавечыя душы і працягвае гэта рабіць да цяперашняга часу.
>> артыкулы рубрыкі падрабязней
Просім прысылаць пытанні па адрасу:
230025 г. Гродна, вул К. Маркса, 4.
e-mail: slowozycia@mail.grodno.by
ці ў Гасцёўню на старонцы
http://www.slowo.grodnensis.by

Задай пытанне

Ці ёсць у чалавека біяполе?

Задай пытанне

  Падчас размовы мы карыстаемся пэўнымі словамі, тэрмінамі, паняццямі, фармулёўкамі, каб зразумець адзін аднаго. І гэтыя словы становяцца больш канкрэтнымі, калі размаўляем на канкрэтныя тэмы з пэўнай галіны навукі. У матэматыцы адны, у медыцыне іншыя. Таму і гаворачы пра “біяполе”, трэба разумець, да якой сферы гэтае паняцце ды з’ява адносяцца і хто імі карыстаецца.
   

Ці можна быць упэўненым, што людзі, далучаныя да ліку святых, сапраўды заслужылі гэта?

Задай пытанне

  Найперш, трэба разабрацца, што маем на ўвазе пад словам “святасць”. Святы – гэта не той, хто не мае ніякага граху, але хто жыве ў блізкіх адносінах з Панам і шукае Яго волю. На гэтым шляху заўсёды будуць цяжкасці і падзенні.
   

Ці можна пасля смерці блізкага чалавека на працягу года ажаніцца/выйсці замуж?

Задай пытанне

  Каб адказаць на гэтае пытанне, варта разгледзець два асноўныя моманты: што такое сужэнства і што такое жалоба?
    Касцёл вучыць, што сужэнства – гэта саюз, праз які мужчына і жанчына ўстанаўліваюць паміж сабой супольнасць усяго жыцця (параўн. ККП 1055). “Заключыць такі саюз могуць мужчына і жанчына, ахрышчаныя, якія маюць права ўзяць шлюб, дабравольным чынам выражаюць сваю згоду” (ККК 1625) i не звязаны папярэднім сужэнскім саюзам (параўн. ККП 1085.1). Саюз спыняецца са смерцю аднаго з сужэнцаў.
   

Ці можна на хрысціянскіх знаках пакідаць прысвячэнне?

Задай пытанне

Прысвячэнне – кароткая форма выказвання, скіраваная да таго, каму штосьці дораць, тым, хто дорыць, паведамленне пра асвячэнне новай святыні ці місійнага крыжа, а таксама інфармацыя пра асобу, якой аўтар прысвячае свой твор. Што датычыцца людзей, прысвячэнне з’яўляецца найвышэйшай удзячнасцю, выразам памяці, любові або павагі да асобы. Гэта словы, уласнаручна напісаныя і падпісаныя аўтарам твора або ўладальнікам прадмета. Першапачаткова такую ўдзячнасць атрымлівалі касцёлы, місійныя крыжы і іншыя рэлігійныя рэчы, а таксама асобы, якія займалі высокае становішча ў грамадскай іерархіі. Пазней з’явіліся сямейныя і сяброўскія прысвячэнні ў форме вершаў, цытат з Бібліі і інш.
   

Ці існуе Божы план для кожнага чалавека?

Задай пытанне

Бласлаўлёны Бог і Айцец Пана нашага Езуса Хрыста, які блаславіў нас у Хрысце ўсялякім духоўным бласлаўленнем на нябёсах і выбраў нас у Ім перад стварэннем свету, каб мы былі святымі і беззаганнымі перад Ім у любові. Ён прадвызначыў нас для ўсынаўлення праз Езуса Хрыста, паводле ўпадабання сваёй волі, дзеля хвалы сваёй праслаўленай ласкі, якою Ён адарыў нас ва Умілаваным” (Эф 1, 3–6).
   

Ці можна не захоўваць пост жанчыне пасля нараджэння дзіцяці?

Задай пытанне

Калі спытаць у вернікаў, у чым заключаецца пост, найчасцей можна пачуць: “Не есці мяса”. Аднак кананічнае права Касцёла ў кан. 1249 акрэслівае пост як асаблівую малітву, учынкі, зробленыя з набожнасцю і любоўю, больш дбайнае выкананне абавязкаў, а таксама дабравольныя пастановы і ўстрыманне паводле прапісаных норм. Што датычыцца посту як устрымання ад ежы, на працягу ўсяго года ў кожную пятніцу трэба ўстрымлівацца ад мясных страў (акрамя пятніц, на якія прыпадае ўрачыстасць), а ў Папялец і Вялікую пятніцу захоўваць сціслы пост.
   

Ці забаронена ўвогуле святкаваць у Вялікім посце?

Задай пытанне

Урачыстае адзначэнне гадавіны дня нараджэння глыбока ўкаранёна ў традыцыі нашага народу і служыць пабудове сямейных і сяброўскіх сувязей у атмасферы любові ды цеплыні. Аднак ёсць вельмі шмат людзей, чые дні нараджэння, імяніны ці іншыя асабістыя ўрачыстасці прыпадаюць на Вялікі пост. Як жа святкаваць у посце?
   

Як пазбавіцца ад самабічавання?

Задай пытанне

Самабічаванне, незадаволенасць тым, што робіш для Бога і бліжніх, параўнанне сябе з іншымі і пастаяннае самапрыніжэнне – гэта яскравыя рысы скрупулёзнага чалавека, часта звязаныя з неапрацаваным эгаізмам і, магчыма, нарцысізмам.
   У жыцці скрупулёзных асоб дамінуюць страх і няўпэўненасць: нібы яны горшыя за іншых і няздатныя да чагосьці. Такія ж адчуванні ўзнікаюць і наконт адносін з Богам у духоўным жыцці. Яны не здольны ацэньваць свае паводзіны на практыцы, і хоць могуць дакладна прааналізаваць тэарэтычныя сітуацыі, падобныя да ўласнай, даць добрыя парады іншым, застаюцца бездапаможнымі адносна сябе.
   

Як распазнаць момант, калі ўжо варта ісці да споведзі з-за штодзённых грахоў?

Задай пытанне

Касцёльны наказ, а таксама Кодэкс кананічнага права прадпісваюць вернікам спавядацца прынамсі раз на год (параўн. ККП 920). Падобна і Катэхізіс Каталіцкага Касцёла заахвочвае заўсёды прымаць св. Камунію падчас удзелу ў Эўхарыстыі, абавязваючы вернікаў да гэтага як мінімум адзін раз на год, асабліва ў Велікодны перыяд. Але, з іншага боку, Касцёл рэкамендуе прымаць св. Камунію ў нядзелю і святочныя дні або часцей, нават штодзённа (параўн. ККК 1389).
   

Ці будзе грахом не перахрысціцца публічна каля капліцы ці касцёла з-за баязлівасці?

Задай пытанне

Знак крыжа, які робім, праходзячы міма капліцы ці касцёла, – гэта выраз нашай асабістай набожнасці. У такой сітуацыі магчымы розныя спосабы ўшанавання Пана Бога (напрыклад, знак крыжа, схіленне галавы, прамаўленне кароткай малітвы і да т. п.), і кожны вольны выбраць нейкі знешні жэст і/або ўнутраны ўчынак. Калі мы не маем звычкі хрысціцца, праходзячы міма касцёла, то трывога з-за таго, што не зрабілі гэтага, калі хтосьці глядзеў на нас, не апраўданая. Знак крыжа, учынены толькі з той матывацыяй, каб хто-небудзь убачыў наш жэст, быў бы дзеяннем напаказ, а не выразам пашаны да Бога.
   

Чаму шкодна занядбаць адпачынак?

Задай пытанне

Як гэта ні парадаксальна, але сучаснаму чалавеку, у тым ліку хрысціяніну, трэба вучыцца адпачываць.
   Аказваецца, тэхналагічна развіты свет і слаба развітыя міжасобасныя адносіны пагражаюць нашай здольнасці нармальна функцыянаваць, не спрыяюць здароваму балансу паміж працай і адпачынкам. Перыяд адпускоў з’яўляецца добрай нагодай для рэгулявання гэтага жыццёвага балансу паміж актыўнасцю і пошукам магчымасцей рэгенерацыі сваіх сіл.
   

У чым розніца паміж бояззю Божай як дарам Святога Духа і страхам перад Богам?

Задай пытанне

Апостал Павел, згодна з біблейскай традыцыяй, атаясамлівае цноту боязі Божай з дарам набожнасці. Ён сцвярджае: тым, што найбольш развівае набожнасць і боязь Божую, з’яўляецца вернасць чыстаму сумленню (параўн. 1 Цім 1, 5–18; 4, 2). Таксама і клопат пра збаўленне патрабуе руплівасці, поўнай “боязі і трымцення”, дзякуючы чаму Бог станецца ў нас “здзяйсняльнікам і жадання, і дзеяння” (параўн. Флп 2, 12–13).
    У сувязі з магчымай негатыўнай інтэрпрэтацыяй дару боязі Божай, асобна выдзяляем і адрозніваем адмоўную паставу, якую называем “страхам Божым”. Страх з’яўляецца перажываннем стану нежадання таго, што можа здарыцца, і ўспрымаецца як зло.
   

Ці нармальна спавядацца з адных і тых жа грахоў?

Задай пытанне

Споведзь – гэта не юрыдычны акт, не спосаб разлічыцца з Богам і з самім сабой. Сакрамант паяднання – гэта асаблівая магчымасць перажыць міласэрнасць Бога, гэта канал ласкі (Божае жыццё перадаецца нам праз духоўныя раны, за якія просім прабачэння ў Творцы).
    Сакрамант споведзі таксама мае і педагагічную каштоўнасць, як сцвярджаў папа Бенедыкт XVI. Ён дазваляе нам увайсці ў бездань Божага сэрца: міласэрны Айцец не стамляецца дараваць.
   

Як Касцёл паўплываў на развіццё культуры і навукі?

Задай пытанне

Імёны такіх дзеячаў культуры, як Мікеланджэла Буанароці і Леанарда да Вінчы, не патрабуюць прадстаўлення. Сёння мы захапляемся іх шматлікімі шэдэўрамі сакральнага будаўніцтва, скульптурамі і карцінамі. Талент гэтых людзей змог раскрыцца менавіта праз дапамогу і апякунства Касцёла.
   

Хто можа атрымаць папскае бласлаўленне?

Задай пытанне

Католікі маюць магчымасць атрымаць асабістае бласлаўленне ад Папы Рымскага на адмысловай грамаце. Яно ўдзяляецца Святым Айцом з нагоды прыняцця сакрамантаў (хросту, Першай св. Камуніі, канфірмацыі, вянчання, пасвячэння ці складання манаскіх абяцанняў), а таксама з нагоды юбілею, звязанага з пералічанымі сакрамантамі і падзеямі, а таксама дня нараджэння (18-годдзя, а затым па дасягненні 50-ці гадоў і ў кожнае наступнае дзесяцігоддзе).
   

Ці можа святар адпраўляць св. Імшу за жывых і памерлых адначасова?

Задай пытанне

Кодэкс Кананічнага Права сцвярджае, што “святар можа цэлебраваць св. Імшу за ўсіх – як за жывых, так і за памерлых” (кан. 901). Гэта вельмі добра паказвае нам сам абрад св. Імшы. У Першай Эўхарыстычнай Малітве (Рымскім каноне) спачатку ідзе ўспамін жывых вернікаў, а пазней, пасля перамянення дароў, успамінаюцца памерлыя.
    Дарэчы, пералічваць імёны жывых і памерлых вернікаў падчас св. Імшы якраз і можна толькі ў Рымскім каноне. Калі казаць пра іншыя Эўхарыстычныя малітвы, якія дазваляецца выбіраць святару самастойна, то і яны збудаваны таксама па гэтым прыкладзе: ідзе ўспамін жывых вернікаў, а пазней – памерлых, аднак не пералічваючы іх імён, калі гаворыцца не пра пахавальныя Імшы альбо пра Імшы за памерлых.
   

Колькі “каштуе” замовіць св. Імшу?

Задай пытанне

У Касцёле пабачыла свет новая ватыканская інструкцыя адносна арганізацыі жыцця ў парафіях, у якой асаблівая ўвага надаецца пытанню “імшальных інтэнцый”. Дакумент пад назвай “Душпастырскае навяртанне парафіяльнай супольнасці на службе евангелізацыйнай місіі Касцёла” быў апублікаваны 20 ліпеня 2020 года. Ён выяўляе небяспеку таго, што парафіі могуць застацца бюракратычна-арганізацыйнымі адзінкамі, больш засяроджанымі на ўласнай стабільнасці, чым на евангелізацыі.
   

Што рабіць, каб вера памнажалася?

Задай пытанне

У Евангеллі чытаем, як часта Езус папракае тых, каму не хапае веры. Адтуль жа бяруць свой пачатак таксама дэпрэсія, адчай і г. д. Але нягледзячы на важнасць веры, мы не бачым у Бібліі, што нам трэба рабіць, каб яна памнажалася. Не ведаем, якія малітвы трэба чытаць, колькі пасціцца, у якія пілігрымкі хадзіць, якія ахвяры складаць… Згадзіцеся, гэта крыху дзіўна. Езус так часта папракае ў адсутнасці веры, але разам з тым нібы і не дае выразнага навучання, як памнажаць веру або дзе яе шукаць.
   

Наколькі разбуральная духоўная лянота?

Задай пытанне

Сярод 7-мі дрэнных звычак (заган), якія заглушаюць і зацямняюць сумленне, а таксама адкрываюць чалавека на зло і робяць яго схільным да граху па звычцы, Катэхізіс Каталіцкага Касцёла называе ляноту. Гэта свайго кшталту трывалыя адносіны да жыцця, нежаданне выконваць фізічныя, разумовыя альбо духоўныя намаганні. Прасцей кажучы, чалавек, апанаваны лянотай, марнуе, а нават забівае дадзены Богам час.
   

Чаму ў касцёле трэба надзяваць маску?

Задай пытанне

Нягледзячы на тое, што боль ад адносна раптоўнай страты блізкіх з прычыны дыхальнай недастатковасці, выкліканай вірусам SARS-CoV-2 (у тым ліку і ў сукупнасці з іншымі віруснымі і бактэрыяльнымі інфекцыямі), закрануў ужо вельмі многіх, на жаль, не ўсе людзі разумеюць неабходнасць выкарыстання любых сродкаў індывідуальнай засцярогі органаў дыхання (марлевых павязак, медыцынскіх масак, рэспіратараў, ізалюючых шлемаў). Часта нежаданне іх насіць мае самую разнастайную матывацыю.
   

Як удзельнічаць у Імшы анлайн?

Задай пытанне

Удзел у св. Імшы праз анлайн-трансляцыю не з’яўляецца альтэрнатыўнай формай ці рытуалам літургіі Касцёла, але вымушанай мерай і дапамогай, якая ў дадзеных абставінах дазваляе вернікам падтрымліваць духоўнае жыццё і лучнасць з супольнасцю Касцёла.
    Хоць фізічна мы не прысутнічаем у святыні, аднак духоўна злучаемся з тым, што там адбываецца.
   

Ці грэх дапамагаць бацькам па гаспадарцы ў нядзелю?

Задай пытанне

Дапамога бацькам – гэта клопат пра іх, які вынікае з натуральнага права. Гэтаму вучыць таксама Катэхізіс Каталіцкага Касцёла ў разважаннях пра IV Божую запаведзь: “Адносна бацькоў дзеці абавязаны выказваць пашану (сыноўнюю любоў), удзячнасць, пакору і паслухмянасць, садзейнічаючы такім чынам, а таксама праз добрыя адносіны паміж братамі і сёстрамі, узрастанню гармоніі і святасці ўсяго сямейнага жыцця.
    У выпадку, калі бацькі апынуліся ў беднасці, хваробе, адзіноце, старасці, дарослыя дзеці павінны дапамагаць ім маральна і матэрыяльна” (Кампендый ККК, 459).
   

Як перажыць крызіс веры?

Задай пытанне

Неабходна адзначыць, што амаль кожны чалавек у нейкі момант жыцця перажывае крызіс веры. Думае, што Бог пакінуў, або не адчувае Яго прысутнасці. Але Усявышні ніколі не пакіне чалавека, гэта ён сам часам ставіць перашкоды на шляху да свайго сэрца. Можа быць, таму Гасподзь вядзе нас такімі цяжкімі дарогамі, каб Яго знайшлі. Можа быць, некаторыя грахі, якія баімся прызнаць у сабе, душаць нас? Калі далёка ад Бога, то нехта замяняе Яго? Важна прызнацца сабе, каму служым. І не спыняцца напаўдарозе. Ісці далей, пастаянна вяртаючыся да Стварыцеля праз сакраманты.
   

Як Касцёл ставіцца да тантра-джйоціш?

Задай пытанне

Вучэнне тантра-джйоціш – гэта традыцыйная дысцыпліна індыйскай культуры, або ведычная астралогія і астраномія (заснаваныя на святых кнігах Ведаў). Касцёл ставіцца з пашанай да вызнаўцаў іншых рэлігій, але забараняе католікам займацца падобнымі рэчамі. Чаму? Астралогія ўвогуле супярэчыць біблійнаму навучанню, прынамсі ў двух пытаннях, бо падтрымлівае веру ў штосьці іншае, а не ў Бога, а таксама з’яўляецца формай праслаўлення. Такія практыкі разыходзяцца з хрысціянскай верай.
   

Хто можа прымаць сакрамант намашчэння хворых?

Задай пытанне

У Кодэксе кананічнага права ясна гаворыцца: “Намашчэнне хворых можна ўдзяліць верніку, які дасягнуў магчымасці для ўсведамлення і знаходзіцца ў небяспецы смерці з-за хваробы ці старасці” (ККП 1004).
Катэхізіс Каталіцкага Касцёла сцвярджае: “Касцёл верыць і вызнае, што сярод сямі сакрамантаў існуе адзін, спецыяльна прызначаны для ўмацавання тых, хто змучаны хваробай – намашчэнне хворых. Гэтае святое намашчэнне хворых устаноўлена Хрыстом, нашым Панам, як сапраўдны сакрамант Новага Запавету, пра які ўзгадвае евангеліст Марк, таксама яго раіць вернікам і апостал Якуб, брат Пана” (ККК 1511).
   

Як вернікі павінны трымаць рукі падчас малітвы “Ойча наш” у касцёле?

Задай пытанне

Жэсты і паставы цела ўдзельнікаў Эўхарыстыі апісаны ў “Рымскім Імшале”. У агульных уводзінах да галоўнай літургічнай кнігі Касцёла сказана, што цэлебрацыя Імшы – гэта дзеянне Хрыста і іерархічна ўпарадкаванага Божага народа, таму важна так яе наладзіць, “каб духоўныя служыцелі і вернікі, беручы ў ёй удзел адпаведна свайму становішчу, здабылі больш тых пладоў, дзеля атрымання якіх Хрыстус Пан устанавіў эўхарыстычную ахвяру свайго Цела і сваёй Крыві і даверыў яе Касцёлу […] як успамін пра сваю муку і змёртвыхпаўстанне” (параўн. АУРІ 16–17).
Жэстам і паставам цела ў агульных уводзінах прысвечана некалькі пунктаў (гл. АУРІ 42–44), бо гэта важны момант падчас кожнай цэлебрацыі св. Імшы. Там падкрэсліваецца, што неабходна браць пад увагу апісаныя прадпісанні і традыцыйную практыку рымскага абраду, якія спрыяюць агульнай духоўнай карысці Божага народа больш, чым задавальненню прыватных схільнасцей і жаданняў.
   

Бог прызначае лёс чалавеку ад нараджэння?

Задай пытанне

Згодна з Божым словам, “гэта добра і прыемна ў вачах Збаўцы нашага, Бога, які хоча, каб усе людзі былі збаўленыя і дайшлі да пазнання праўды” (1 Цім 2, 3–4). Добрая навіна! Сэнс жыцця, прызначаны кожнаму чалавеку Богам, – быць збаўленым. Гэта азначае, што Нябесны Айцец спрыяе нам ва ўсім, каб дайшлі да мэты, прызначанай Ім.
У сваёй дабрыні Стварыцель не толькі прадвызначае, але таксама робіць нас здольнымі дасягнуць збаўлення.
   

Ці існуе розніца паміж чорнай і белай магіяй?

Задай пытанне

Чалавек, які свядома займаецца магіяй альбо карыстаецца паслугамі магаў, варажбітак і да т. п., здзяйсняе смяротны грэх, а ён нішчыць Божую любоў у чалавечым сэрцы і адштурхоўвае ад Айца праз цяжкае парушэнне Яго закону. У першай Божай запаведзі сцвярджаецца: “He май іншых багоў, апроч Мяне”. Таму той, хто звяртаецца да чараўнікоў, варажбітаў, акультыстаў, “святых” людзей, бабак і г. д., каб пазнаць сваю будучыню, аздаравіцца альбо выканаць нейкія магічныя рытуалы, здзяйсняе цяжкі грэх супраць веры.
   

Аб Хросце. Каментарый святара

Задай пытанне

Для таго, каб прыняць хрост, спачатку кандыдат павінен выказаць сваё жаданне стаць хрысціянінам. Звычайна гэта адбываецца ў індывідуальнай размове з душпастырам. Пры хросце дзіцяці такое жаданне выказваюць бацькі.
    Пры ўдзяленні хросту дзіцём лічыцца асоба да заканчэння 7-га года жыцця. Калі дзіця мае больш за 7 гадоў, то яно павінна быць ахрышчана як дарослы чалавек (кан. 852 §1, кан. 97 ККП).
   

Што такое духоўная Камунія?

Задай пытанне

Праз сваю бязмежную любоў Пан Езус назаўсёды застаўся сярод нас у Эўхарыстыі і прагне, каб кожны прымаў Яго як спажытак, што дае вечнае жыццё. Ахвярны характар сакраманту раскрываецца ў саміх словах устанаўлення: “Гэта ёсць Цела Маё, якое за вас будзе выдана” і “Гэты келіх ёсць новым запаветам у Крыві Маёй, якая за вас будзе праліта” (Лк 22, 19–20). Ахвяра крыжа і ахвяра Эўхарыстыі – гэта адна ахвяра. Адным з’яўляюцца ахвяра і ахвярадаўца, адрозніваюцца толькі спосабы ахвярапрынашэння: крывавы – на крыжы, некрывавы – у Эўхарыстыі.
    Аднак удзел у Найсвяцейшай Ахвяры не заўсёды магчымы. Прычынамі могуць быць адсутнасць святара, вялікая адлегласць да касцёла, хвароба альбо ўнутраны стан душы. Выйсцем з падобных сітуацый з’яўляецца прыняцце духоўнай Камуніі.
   

Ці можа католік звяртацца за дапамогай да астэапата?

Задай пытанне

Людское здароўе ўразлівае. Спакон вякоў чалавек рознымі спосабамі спрабуе абараніць сябе ад слабасці, старасці і нават смерці. Гэты факт паспрыяў узнікненню альтэрнатыўнай медыцыны і працягвае выклікаць з’яўленне розных метадаў тэрапіі ў яе межах.
   

Якія прыкметы Касцёла сведчаць пра яго сапраўднасць?

Задай пытанне

Хрыстос заснаваў толькі адну Царкву і горача маліўся аб еднасці сярод хрысціян.
На вялікі жаль, у гісторыі хрысціянства адбыліся шматлікія падзелы, выкліканыя чалавечай недасканаласцю. Тым не менш, ёсць пэўныя прыкметы, па якіх можна адрозніць сапраўдную Хрыстову Царкву.
1. Незнішчальнасць. Царква павінна існаваць ад пачатку свайго заснавання да сучаснага дня. Яе быццё не можа абмяжоўвацца перыядам часу. Касцёл мае гэтую прыкмету. Нягледзячы на выпрабаванні і пераслед, ён існуе да сёння.
   

Чым займаецца курыя?

Задай пытанне

Паняцце “курыя” паходзіць з лацінскай мовы.
У Старажытным Рыме гэтым словам называлі месца пасяджэнняў сената або частку мясцовага самакіравання. У Каталіцкім Касцёле тэрмінам “курыя” абазначаецца адміністрацыйны апарат Апостальскай Сталіцы (Рымская Курыя), паасобных дыяцэзій, а таксама манаскіх інстытутаў ці таварыстваў апостальскага жыцця.
   

Ці цяжка вучыцца ў семінарыі?

Задай пытанне

Духоўныя семінарыі, дыяцэзіяльныя і манаскія, – гэта фармацыйныя месцы і, найперш, супольнасці ў дарозе (параўн. Ян Павел ІІ, Pastoresdabovobis, 60). Згодна з мэтай, духоўную семінарыю можна лічыць працягам супольнасці апосталаў, сабраных вакол Езуса Хрыста, якія слухалі Яго словы, перажывалі Пасху (таямніцу збаўчай мукі, смерці і ўваскрасення), чакалі дару Святога Духа, каб пазней пайсці з даручанай ім місіяй (пасланне і заданне).
   

Ці можна звяртацца да празорцаў?

Задай пытанне

У кнізе Дзеяў Апосталаў апісваецца павучальная гісторыя, якая наглядна паказвае прыроду празорлівасці. Гаворка ідзе пра адну місійную вандроўку апостала Паўла ў горад Філіпы. Яму спадарожнічаў евангеліст Лука, які і вядзе апавяданне ад 1-ай асобы: “Калі мы ішлі на малітву, нам сустрэлася адна служанка, якая мела духа прадбачання і прадказаннямі здабывала сваім гаспадарам вялікія сродкі” (Дз 16, 16). Тут ясна сказана, што апантанасць можа праяўляцца і ў прыгожай форме, прадраканнямі, г. зн. у прадбачанні. “Ідучы за Паўлам і за намі, яна крычала: «Гэтыя людзі – слугі Найвышэйшага Бога, яны абвяшчаюць нам шлях збаўлення». Так рабіла яна шмат дзён” (Дз 16, 17–18). Як жа рэагуе святы апостал? “Павел, раззлаваўшыся, павярнуўся і сказаў духу: «У імя Езуса Хрыста загадваю табе выйсці з яе». І той адразу выйшаў” (Дз 16, 18).
   

У чым заключаецца сэнс ахвяравання Богу свайго жыцця і пакут за іншага чалавека?

Задай пытанне

Неабходна раздзяліць 2 згаданыя рэчы: прысвячэнне жыцця Богу і пакуту за іншых людзей. Прысвячэнне жыцця Богу – гэта шлях следавання за евангельскімі радамі чысціні, убоства і паслушэнства, спосаб дасканалага пераймання Збаўцы ў Яго дабрадзейнасцях (праяўляецца ў Касцёле ў розных формах манаства). “Евангельскія рады ў іх разнастайнасці прапанаваны кожнаму вучню Хрыста. Дасканаласць любові, да якой пакліканы ўсе вернікі, азначае для тых, хто свабодна прымае заклік да прысвячэння жыцця Богу, што яны абавязваюцца захоўваць цнатлівасць Божага Валадарства, жыць у беднасці і паслухмянасці. У выніку богапрысвечанае жыццё з’яўляецца адным са спосабаў спазнаць “больш глыбокую” адданасць, якая, маючы корань у сакраманце хросту, цалкам прысвячае верніка Богу. У богапрысвечаным жыцці вернікі ставяць сабе за мэту як мага бліжэй ісці за Хрыстом, аддаваць сябе Пану, любячы Яго па-над усім, і працягваць удасканаленне сябе ў любові на службе Божаму Валадарству, знамянуючы і абвяшчаючы ў Касцёле славу будучага свету” (ККК, 915–916).
   

Ці можна адмаўляцца ад лекаў з-за веры ў Бога?

Задай пытанне

Часам хворы чалавек не згаджаецца на лячэнне, а спадзяецца толькі на веру, што мае аздараўленчую моц. “Калі я прыпаду да Цябе ўсёй маёй істотай, знікне боль і смутак, і сапраўдным будзе жыццё маё, цалкам напоўненае Табой” (св. Аўгусцін, Споведзь, 10, 28, 39). Аднак Біблія не ўсхваляе паводзіны людзей, якія ігнаруюць медыцынскую дапамогу па рэлігійных матывах. Аздараўленне верай не можа супрацьпастаўляцца прафесійнай медыцыне. У Святым Пісанні ясна гаворыцца: “Дай месца лекару, бо і яго стварыў Пан, і няхай не аддаляецца ад цябе, бо ён патрэбны” (Сір 38, 12–13). Езус таксама прызнаваў, што “не здаровым патрэбны лекар, а хворым” (Мц 9, 12). Біблія заахвочвае чалавека клапаціцца пра сябе і берагчы здароўе.
   

Ці можна рабіць знак крыжа левай рукой?

Задай пытанне

Касцёл заўсёды лічыў правы бок сімвалічна важным. Таму мы таксама чынім знак крыжа правай рукой. Пачынаем рабіць гэты жэст ад галавы да грудзей, прызнаючы, што наш Госпад Хрыстос праз сваё ўцелаўленне сышоў на зямлю зверху, г. зн. ад Айца. Працягваем знак крыжа злева, ад сэрца – месца, дзе з любоўю захоўваем Велікодную таямніцу Езуса (Яго вялікія пакуты і смерць) – направа, успамінаючы, што Езус сядзіць праваруч Айца ў сваёй славе Уваскрасення.
   

Ці з’яўляецца сужэнская здрада падставай для разводу?

Задай пытанне

А Я кажу вам: кожны, хто развядзецца з жонкаю сваёю, акрамя як з прычыны распусты, той даводзіць яе да чужалоства, а хто ажэніцца з разведзенаю, той чужаложыць” (Мц 5, 32). Чытаючы дадзены фрагмент з Евангелля, можа ўзнікнуць уражанне, нібы нявернасць, дапушчаная праз жанчыну, неадхільна караецца аддаленнем, разводам. Такую выснову чалавек робіць, калі даслоўна, літаральна ўспрымае Божае слова, не зважаючы на герменеўтыку евангельскіх тэкстаў, г. зн. калі не бярэ пад увагу сацыяльныя абставіны, культуру, спецыфіку сужэнскіх адносін таго перыяду.
   

Ці можа некатолік спавядацца ў каталіцкага святара?

Задай пытанне

У той самы час як некаторыя католікі з падазрэннем ставяцца да святой споведзі і могуць увогуле занядбаць сваё рэлігійнае жыццё, знаходзяцца іншыя асобы, якія – натхнёныя – з вялікай павагай і цікаўнасцю глядзяць на сакраманты каталіцкай веры. Прадстаўнікоў некаталіцкага веравызнання часта цікавіць спосаб атрымання псіхалагічнай палёгкі, калі яны могуць распавесці пра свае правіны каму-небудзь іншаму, і суцяшэння, калі могуць пачуць словы малітвы адпушчэння грахоў. Але ці мае права некатолік стаць у чаргу да каталіцкага святара, каб скарыстаць сакрамант паяднання?
    Адказ на гэтае пытанне можна знайсці ў Кодэксе кананічнага права, у якім вельмі ясна гаворыцца пра сакраманты ў Каталіцкім Касцёле. “Служыцелі-католікі правамоцна ўдзяляюць сакраманты толькі католікам-вернікам, якія таксама правамоцна прымаюць іх толькі ад служыцеляў-католікаў” (кан. 844 §1). Такім чынам, каб атрымаць правамоцна сакрамант святой споведзі ў каталіцкага святара, трэба знаходзіцца ў поўнай еднасці з Каталіцкім Касцёлам, г. зн. быць католікам.
   

Ці можна прыняць сакрамант канфірмацыі другі раз?

Задай пытанне

Сакрамант канфірмацыі – гэта сакрамант духоўнай сталасці. Катэхізіс Каталіцкага Касцёла вучыць, што “вынікам канфірмацыі з’яўляецца асаб- лівы водблеск Святога Духа, які раней быў падараваны апосталам у дзень Пяцідзясятніцы” (ККК, 1302). Дзякуючы гэтаму водблеску сакрамант канфірмацыі дае ўзрастанне і паглыбленне ласкі Хросту. Ён мацней укараняе верніка ў сыноўняй сувязі з Богам, якая дае магчымасць усклікаць: “Абба, Ойча!” (Рым 8, 15) – робіць больш дасканалай яго сувязь з Касцёлам. Таксама гэты сакрамант дае асаблівую сілу Святога Духа, каб словамі і справамі распаўсюджваць і абараняць веру, як сапраўдныя сведкі Хрыста, каб адважна вызнаваць імя Хрыстова і ніколі не саромецца Крыжа (ККК, 1302).
   

Ці можа католік карыстацца малітвамі іншых веравызнанняў?

Задай пытанне

Чrylkoасам асоба каталіцкага веравызнання знаходзіць нейкія вельмі прыгожыя тэксты або малітвы ў літаратуры іншай канфесіі. Можа даходзіць да таго, што чалавек перажывае ўнутраны канфлікт паміж жаданнем карыстацца знойдзенай дзесьці малітвай і страхам памыліцца, духоўна нашкодзіць сабе, а магчыма, яшчэ і іншым.
    Самы просты спосаб пазбавіцца сумненняў – звярнуцца да мясцовага душпастыра і параіцца з ім. Калі вернік адчувае, што святар можа памыліцца або няправільна яго зразумець, павінен звярнуцца да іншага душпастыра або ў дыяцэзіяльную курыю.
   

Ці забараняе Касцёл кадзіравацца ад залежнасцей?

Задай пытанне

Залежная асоба знаходзіцца ў асаблівай сітуацыі, звязанай з абмежаваннем яе свабоды. Нягледзячы на прычыну ўзнікнення праблемы, такі чалавек патрабуе адпаведнай дапамогі: у першую чаргу сваіх бліжніх, а таксама людзей, якія займаюцца лячэннем залежнасцей на прафесійным узроўні.
    Трэба адзначыць, што працэс выхаду з залежнасці патрабуе часу, цярплівасці і руплівай працы над сабой. У некаторых асабліва складаных выпадках неабходна прайсці курс лячэння ў медыцынскіх установах. Дык ці забараняе Касцёл кадзіравацца ад залежнасцей?
   

Якая розніца паміж індывідуальнай малітвай і св. Імшой з замоўленай інтэнцыяй?

Задай пытанне

Паводле Катэхізіса Каталіцкага Касцёла, св. Імша – гэта ахвяра Цела і Крыві Езуса Хрыста, якую Ён устанавіў, каб увекавечыць ажно да свайго прыйсця ахвяру Крыжа, даручаючы такім чынам Касцёлу ўспамін сваёй смерці і ўваскрасення. Інакш кажучы, гэта асноўная падзея з жыцця Езуса, у якую мы трапляем, пераадолеўшы бар’еры часу і прасторы.
   

Ці можна ўдзяліць сакрамант намашчэння хворых паміраючаму чалавеку супраць яго волі?

Задай пытанне

Сакрамант намашчэння хворых удзяляецца, перш за ўсё, цяжка хворым асобам. Раней ён цэлебраваўся толькі аднойчы як т. зв. “апошняе намашчэнне”. Сёння гэты сакрамант чалавек можа прымаць некалькі разоў за жыццё, знаходзячыся пад пагрозай смерці.
   

Ці будуць сужэнцы злучаны ў Небе?

Задай пытанне

Езус сказаў ім: «Дзеці гэтага веку жэняцца і выходзяць замуж. А тыя, хто будзе годны таго веку і ўваскрасення з мёртвых, не будуць ні жаніцца, ні выходзіць замуж, ні памерці ўжо не змогуць, бо яны роўныя анёлам і з’яўляюцца сынамі Божымі, будучы сынамі ўваскрасення»” (Лк 20, 34–36).
    Шлюб для многіх людзей з’яўляецца пакліканнем. Яны знаходзяць у ім паўнату шчасця, школу любові, нанова вучацца бачыць прыгажосць у свеце.
    Здараецца, некаторым людзям сэрца падказвае, што каханы чалавек, які адышоў у вечнасць, павінен заўсёды заставацца самым важным у жыцці. Як правіла, гэта дыктуецца надзеяй на спатканне з каханым (каханай) у Божым Валадарстве.
   

Чым дэпрэсія адрозніваецца ад духоўнага крызісу?

Задай пытанне

Няправільным было б меркаваць, што дэпрэсіяй з’яўляецца штосьці несур’ёзнае, што праходзіць само па сабе. Цалкам несправядліва кагосьці вінаваціць за дэпрэсію або казаць, што яна вынікае з граху ці з’яўляецца звычайнай лянотай. Дэпрэсія – гэта хвароба, на якую пакутуюць мільёны людзей ва ўсім свеце, незалежна ад паходжання, узросту, рэлігіі і г. д.
    Трэба таксама разумець, што не кожнае праяўленне суму, дрэннага настрою, стомленасці ці прыгнечанасці – сімптом дэпрэсіі. Людзі часам вельмі глыбока і інтэнсіўна перажываюць унутры сябе нейкія жыццёвыя праблемы, выпрабаванні, няшчасці, няўдачы, канфлікты. Часта з падобных сітуацый чалавек выходзіць пераможцам, яшчэ больш моцным, чым раней. Але здараецца і так, што празмерныя перажыванні або праблемы прыводзяць менавіта да дэпрэсіі. Калі хтосьці заўважае, што ў бліжняга працяглы час адсутнічае радасць да жыцця, жаданне што-небудзь рабіць, і ўсё гэта адначасова суправаджаецца фізічнымі сімптомамі розных хвароб (напрыклад, болем у вобласці грудной клеткі, расстройствам страўніка), то гэта выразная прыкмета дэпрэсіі. У яе лёгкіх станах можа дапамагчы простая змена ладу жыцця, нават звычайны шпацыр, адпаведная дыета, кантакт з сябрамі або нейкая праца. Аднак вельмі часта не абыходзіцца без дапамогі спецыяліста і фармакалагічнага лячэння.
   

Якія галоўныя заданні святара ў сучасным свеце?

Задай пытанне

Першая з задач сучаснага святара – прысутнічаць у жыцці тых, да каго яго пасылае Хрыстос. Мэтай гэтай прысутнасці ў свеце з’яўляецца евангелізацыя, г. зн. распаўсюджванне Добрай Навіны і вядзенне людзей да Бога, каб яны маглі захапіцца Хрыстом, Яго словамі і ўчынкамі, каб дастасоўвалі сваё жыццё да біблійных наказаў. І каб так сталася, а словы не засталіся толькі словамі, трэба каб Евангелле дайшло да свядомасці чалавека, а чалавек сваёй свядомасцю прытуліўся да Божага слова. Евангелізацыя патрабуе ад святара мужнасці, каб увесь час нанова супастаўляць сябе з вучэннем Езуса і – па прыкладзе Месіі – ісці да людзей найперш для таго, каб моўчкі любіць. Толькі бачная і ахвярная любоў святара садзейнічае таму, што людзі паслухаюць яго, а не маладых ідэолагаў ці цынічных дэмаралізатараў.
   

Чаму жанчыны не пакрываюць галаву ў каталіцкай святыні?

Задай пытанне

Калі чытаем Святое Пісанне, у прыватнасці лісты св. апостала Паўла, знаходзім шмат тэкстаў, дзе даюцца парады не толькі адносна веры, але і культуры, звычаяў і г. д. Там жа можам знайсці і згадку аб пакрыцці галавы ў святыні. “І кожная жанчына, што моліцца або прарочыць з непакрытаю галавою, сароміць сябе, бо выглядае як аголеная” (1 Кар 11, 5).
   

Што такое жалоба і як яе правільна захоўваць?

Задай пытанне

chankoАд людзей старэйшага пакалення мы ведаем пра звычай, што пасля смерці блізкай асобы на працягу года трэба насіць чорнае ўбранне, якое выражае жалобу. У сваю чаргу Касцёл нічога не гаворыць наконт таго, колькі павінна працягвацца жалоба, што можна рабіць падчас яе, а чаго трэба пазбягаць.
   

Ці можа святар пакінуць вернікаў самастойна адараваць Найсвяцейшы Сакраманат?

Задай пытанне

Калі няма сур’ёзнай перашкоды, то касцёл, у якім захоўваецца Найсвяцейшы Сакрамант, павінен быць адчынены штодзённа, прынамсі на працягу некалькіх гадзін, каб парафіяне маглі маліцца перад Гостыяй” (кан. 937 Кодэкса кананічнага права). Інакш кажучы, калі людзі маюць патрэбу памаліцца перад Найсвяцейшым Сакрамантам, у касцёле павінны быць створаны для гэтага адпаведныя ўмовы. Неабходна выбраць належнае месца, гарантаваўшы бяспеку Гостыі.
   Далей ККП сцвярджае: “Рэкамендуецца, каб у гэтых касцёлах і араторыях здзяйснялася ўрачыстае выстаўленне Найсвяцейшага Сакраманту на адпаведны тэрмін, няхай нават з перапынкамі, каб мясцовыя вернікі глыбей разважалі аб эўхарыстычнай таямніцы і з большым натхненнем адаравалі яе. Аднак такога роду выстаўленні павінны адбывацца толькі ў тым выпадку, калі прадбачыцца сход дастатковай колькасці вернікаў: акрамя таго, пры гэтым неабходна захоўваць устаноўленыя нормы” (кан. 942).
   

Для чаго ствараецца парафіяльная рада? І як яна працуе?

Задай пытанне

Парафія – гэта арганізм, супольнасць, якая кіруецца пэўнымі нормамі. Такім чынам, у парафіі павінны быць некаторыя атрыбуты, якія дапамагаюць ёй функцыянаваць і выконваць сваё прызначэнне. Адным з такіх атрыбутаў з’яўляецца парафіяльная рада. Падыход да гэтага інстытута адрозніваецца з пункту гледжання свецкага заканадаўства і кананічнага права.
    Трэба адзначыць, што Кодэкс кананічнага права нічога прама не гаворыць пра інстытут парафіяльнай рады ў Каталіцкім Касцёле. Аднак у каноне 536 акрэсліваецца магчымасць стварэння душпастырскай рады, якая мае толькі дарадчы голас, кіруецца нормамі, акрэсленымі біскупам, і дапамагае пробашчу ў душпастырскай працы. Стварэнне такой рады ў парафіі не з’яўляецца абавязковым.
   

Чаму пратэстанты хрысцяць дарослых, а католiкi – дзяцей?

Задай пытанне

kulaha
Напачатку трэба заўважыць, што ў Каталіцкім Касцёле хрост удзяляецца не толькі дзецям, але і дарослым, якія яшчэ не былі ахрышчаны ў імя Найсвяцейшай Тройцы. Такім чынам правільным будзе сказаць, што католікі хрысцяць дзяцей і дарослых.
    У пратэстантаў іншае разуменне сакрамантаў і – у выніку – іншае ўспрыманне і практыкаванне веры.
    Навучанне Каталіцкага Касцёла грунтуецца на Святым Пісанні і Традыцыі, якая сягае пачаткаў супольнасці вернікаў і фарміравалася на працягу першых стагоддзяў хрысціянства. Касцёл працягвае выконваць наказ Хрыста: “Ідзіце і навучайце ўсе народы, і хрысціце іх у імя Айца і Сына, і Святога Духа” (Мц 28, 19) – абвяшчаючы сучаснаму чалавеку словы Збаўцы: “Хто паверыць і ахрысціцца, будзе збаўлены, а хто не паверыць, будзе асуджаны” (Мк 16, 16).
   

Ці можна ў касцёле кленчыць на адно калена?

Задай пытанне

Пра ўкленчванне і паклоны мы можам даведацца з Агульных уводзін да Рымскага Імшала для дыяцэзій у Беларусі.
   Варта заўважыць, што на адно калена толькі прыкленчваем, а не кленчым доўга. Укленчванне, якое адбываецца праз згінанне правага калена да зямлі, азначае пакланенне. Таму яно прызначаецца Найсвяцейшаму Сакраманту і Святому Крыжу ў перыяд ад урачыстай адарацыі падчас літургіі на ўшанаванне Мукі Пана ў Вялікую пятніцу аж да пачатку Пасхальнай вігіліі. Цэлебруючы Імшу, святар кленчыць пасля паднясення Гостыі, пасля паднясення келіха і перад Камуніяй.
   

Ці мае права Касцёл умешвацца ў асабістае жыццё чалавека?

Задай пытанне

Ці мае права і ці павінен Касцёл умешвацца ў асабістае жыццё чалавека, нават калі гэта не датычыць духоўных аспектаў?
Касцёл вандруе разам з усім чалавецтвам па дарогах гісторыі. Ён знаходзіцца ў свеце, хаця ён не са свету (параўн.: Ян 17, 14–16), але прызваны служыць яму, ідучы за сваім унутраным пакліканнем.
    Што датычыць Рыма-Каталіцкага Касцёла, то ён мае апалітычны характар. Касцёл – гэта Божая сям’я, і да яго праз хрост належаць людзі розных поглядаў. Задача Касцёла – абвяшчаць Добрую Навіну і весці Божы люд да вечнага жыцця. Выконваючы місію абвяшчэння Евангелля, Касцёл у імя Хрыста не дыктуе, але нагадвае чалавеку пра яго асабістую годнасць і пакліканне да супольнасці асоб. Ён вучыць чалавека патрабаванням справядлівасці і спакою, якія адпавядаюць Божай мудрасці. Касцёл мае права быць для верніка настаўнікам праўд веры, аднак не толькі дагматычных, але таксама і маральных, што вынікаюць з самой чалавечай прыроды і з Евангелля, словы якога прызначаны не толькі для слухання, але і для ажыццяўлення (параўн.: Мц 7, 24; Лк 6, 46– 47; Ян 14, 21. 23–24; Як 1, 22).
   

Як будучых святароў вучаць спавядаць?

Задай пытанне

Падчас вучобы ў духоўнай семінарыі клерыкі праходзяць навучанне і атрымліваюць веды ў сферы філасофіі і тэалогіі. У межах вывучэння таго, што датычыцца канкрэтна сакраманту пакаяння, разглядаюцца многія пытанні, напрыклад: для чаго існуе споведзь, якая ў ёй роля святара, як правільна разумець умовы споведзі, каб яна была сапраўднай.
    Канешне, вывучаюцца і практычныя моманты гэтага сакраманту. Кожны святар павінен ведаць формулу адпушчэння грахоў, як падыходзіць да чалавека, якое накладваць пакаянне. Таксама вывучаецца правільнае з пункту гледжання псіхалогіі стаўленне да розных людзей, як і каму варта даваць духоўныя настаўленні. Спаведнік павінен умець дапамагчы чалавеку добра паспавядацца, пабудзіць яго да сапраўднай скрухі і прыняцця рашэння выправіцца.
   

Адмова ў цэлебрацыі пахавальнай св. Імшы

Задай пытанне

У якіх выпадках у касцёле могуць адмовіць у цэлебрацыі пахавальнай св. Імшы?
Права на касцёльнае пахаванне належыць кожнай ахрышчанай асобе. Кодэкс кананічнага права пералічвае выпадкі, калі вернік губляе гэтае права (кан. 1184 § 1). Яго павінны быць пазбаўлены:
    1) вядомыя адступнікі ад веры, ерэтыкі і схізматыкі;
    2) асобы, якія выбралі крэмацыю па матывах, што супярэчаць хрысціянскай веры (напрыклад, для таго, каб аспрэчыць праўду веры аб змёртвыхпаўстанні памерлых у дзень Апошняга суда);
    3) іншыя яўныя грэшнікі, якім нельга дазволіць касцёльнае пахаванне без публічнага згаршэння вернікаў.
   

Як выглядае медалік св. Бенедыкта?

Задай пытанне

Традыцыйны медалік св. Бенедыкта, які называюць таксама Крыжом св. Бенедыкта, паходзіць з 1664 года. Выявы на ім былі зацверджаны Апостальскай Сталіцай у 1857 годзе. У адпаведным дакуменце адзначана, што, карыстаючыся медалікам св. Бенедыкта і молячыся праз заступніцтва святога, можна выпрасіць у Бога шматлікія ласкі, асабліва абарону ад злога духа.
    На аверсе медаліка размяшчаецца выява св. Бенедыкта, які ў правай руцэ трымае крыж, а ў левай – манаскі статут. Злева ад святога ляжыць інфула – знак улады ордэна бенедыкцінцаў, а справа сядзіць крумкач. Таксама бачны надпіс: “Crux Sancti Patris Benedicti” (“Крыж святога айца Бенедыкта”).
   

Як не падаць духам, калі не бачыш плёну малітвы?

Задай пытанне

Малітва павінна быць дыялогам з Богам, а не маналогам ці патрабаваннем. Малітва – гэта сяброўская размова з Тым, пра каго ведаем, што Ён нас любіць. Варта таксама памятаць, што хоць мы і з’яўляемся дзецьмі Божымі, але ж застаёмся стварэннямі недасканалымі, якія нават падчас малітвы падуладныя сваім упадабанням і суб’ектыўнасці. Менавіта таму Пан Езус, пакідаючы нам праз Апосталаў малітву “Ойча наш…”, змясціў у ёй словы “будзь воля Твая”. Каб малітва была плённаю, варта даверыць апошняе слова Найвышэйшаму, які ўсё ведае лепш за нас. У малітве трэба імкнуцца не столькі бачыць яе плады, колькі ўмацоўвацца ў веры, надзеі і любові.
   

Простай мовай пра сакрамант Канфірмацыі

Задай пытанне

У Касцёле надалей перажываем Велікодны перыяд. Радуемся ўваскрасенню Пана, а таксама рыхтуемся да прыняцця абяцанага Збаўцам Святога Духа. Хутка біскупы вырушаць у розныя куткі дыяцэзіі, каб удзяліць моладзі сакрамант канфірмацыі. Аднак кандыдаты, на жаль, нярэдка да канца не разумеюць усёй сутнасці і важнасці яго прыняцця.
    Ва ўсіх тонкасцях гэтага святадзейства разбіраемся разам з кс. Андрэем Лішко. Святар звяртае ўвагу на некаторыя моманты, да якіх ні ў якім разе нельга заставацца абыякавымі.
НАВОШТА ПРЫМАЦЬ САКРАМАНТ КАНФІРМАЦЫІ?
    Наколькі ён важны для хрысціяніна?
    Як правіла, рашэнне аб уваходжанні ў хрысціянскую супольнасць прымаюць за нас бацькі падчас сакраманту хросту. Канфірмацыя ж з’яўляецца свядомым, добраахвотным і адказным адбіткам веры хрысціяніна і яго прыналежнасці як да Паўсюднага Касцёла, так і да парафіі. Яна таксама ўмацоўвае сувязь з Богам.
    Падчас гэтага сакраманту Святы Дух памнажае ў чалавеку свае дары: мудрасць, розум, раду, мужнасць, умеласць, набожнасць і боязь Божую. А акрамя таго, умацоўвае хрысціяніна да сведчання аб веры словам і ўчынкам.
   

Вялікі тыдзень у пытаннях і адказах

Задай пытанне

Чаму Вялікі тыдзень называецца “вялікім”?
    Паняцце “вялікі” падкрэслівае значэнне гэтага тыдня для ўсяго касцёльнага года, таму што менавіта падчас яго літургічна здзяйсняюцца збаўчыя падзеі.
   
    Што сімвалізуе абмыванне ног 12-ці апосталам?
    Мыццё ног з’яўляецца знакам пакорнай службы і падрыхтаванасці (таксама ў маральным плане) да служэння па прыкладзе Хрыста, які прыйшоў, “каб служыць”. Лічба 12 адсылае да 12-ці пакаленняў Ізраэля і 12-ці Апосталаў, сімвалізуючы колькасць паўнаты ў суадносінах колькасці і якасці (мужчыны з’яўляюцца тут прадстаўнікамі цэлай супольнасці).
   

Ці можа чалавека надзяліць звышнатуральнымі здольнасцямі не Бог, а злы?

Задай пытанне

Чалавек не можа самастойна ўзгадаваць у сабе звышнатуральныя здольнасці, а значыцца, нехта яго імі надзяліў. І цалкам магчыма, што жанчына, якая моліцца перад абразамі, абяцаючы вылячыць ад усіх немачаў, атрымала здольнасці зусім не ад Бога.
    Калі нам даводзіцца назіраць за пэўнымі надзвычайнымі рэчамі, якія здзяйсняе чалавек, трэба, перш за ўсё, спытаць сябе: з дапамогай якой сілы ён гэта робіць? Каб адказаць на дадзенае пытанне, неабходна ведаць асобу, яе жыццё і адносіны з Богам. Старонні чалавек можа гэтага не ведаць. Лепш за ўсё такія рэчы распазнаюць святары, якія добра знаёмы са сваімі парафіянамі.
   

Чаму вернікам не ўдзяляюць св. Камунію ў постаці віна?

Задай пытанне

liszkoПадчас прыняцця Гостыі вернікі рэальна яднаюцца з Езусам, які адкупіў чалавецтва сваім жыццём. Кансэкрацыя хлеба і віна ўказвае на тое, што Хрыстос аддаў сябе на Кальварыі да самага канца, да кровапраліцця. Таму св. Камунія з’яўляецца поўнай і ў тым выпадку, калі прымаем яе толькі пад відам хлеба.
    Нават у тыя часы, калі ўдзяленне св. Камуніі ў 2-юх постацях было вельмі распаўсюджанай з’явай, святар, калі збіраўся да хворага дадому, браў з сабою Камунію толькі пад выглядам хлеба. І ніхто нават не думаў, што ў дадзенай форме Эўхарыстыі можа чагосьці не хапаць. Але як здарылася так, што ў пэўны момант Заходні Касцёл вырашыў удзяляць св. Камунію толькі ў постаці хлеба? Гэта адбылося ў XII ст. па некалькіх прычынах:
   

Што гаворыць Касцёл адносна грашовых ахвяраванняў?

Задай пытанне

Паколькі супольнасць Касцёла ўстаноўлена не чалавекам, а самім Богам, слушна можна сцвердзіць, што Касцёл як Містычнае Цела Хрыста “не з гэтага свету”. Аднак па волі Збаўцы ён існуе на зямлі і карыстаецца часовымі дабротамі настолькі, наколькі гэта ўласціва яго місіі (параўн.: Gaudium et spes, 76).
    ІІ Ватыканскі Сабор у дагматычнай Канстытуцыі пра Касцёл прыпамінае назвы, якімі Святое Пісанне азначае рэчаіснасць Касцёла: Божая будоўля, дом Бога, скінія Бога з людзьмі, святы Горад, новы Ерузалем (параўн.: Lumen gentium, 6). Св. Пётр называе членаў Містычнага Цела Хрыста жывымі камянямі (параўн.: 1 П 2, 5), што ў сваю чаргу паказвае асаблівае месца і ролю вернікаў у касцёльнай супольнасці. Зразумела, што дзеля дасягнення вызначанай Богам мэты Касцёл патрабуе таксама і матэрыяльных сродкаў.
   

Як сябе паводзіць, калі працоўныя абавязкі медыцынскага работніка супярэчаць навуцы Касцёла?

Задай пытанне

Этычны кодэкс лекара абавязвае перад дзяржавай. Але калі нейкі аспект гэтага кодэксу супярэчыць Божаму закону, то ўрач католік не абавязаны яго прытрымлівацца.
    Нярэдка праціўнікі якіх-небудзь пярэчанняў па меркаваннях сумлення ў медыцыне спасылаюцца на абавязак лекара не навязваць свае рэлігійныя перакананні ў сферы лячэння. Але тут трэба заўважыць, што гэта зусім не супярэчыць праву ўрача адмовіць і, напрыклад, не выпісаць у рэцэпце кантрацэптыў.
    Гарманальныя прэпараты, якія прымяняюцца з тэрапеўтычнымі мэтамі (нават калі яны маюць пабочны кантрацэптыўны эфект), з’яўляюцца лячэннем. Калі ж тыя самыя прэпараты прапісваюць пацыентам з адзінай мэтай пазбегнуць зачацця, то гэта не адносіцца ні да дыягностыкі, ні да тэрапіі. Значыць, ні клятва Гіпакрата, ні этычны кодэкс не абавязваюць гінеколага іх прызначаць.
   

Што значыць маліцца да Беззаганнага Сэрца Марыі?

Задай пытанне

Культ Сэрца Марыі існаваў у Касцёле ўжо у ХІІ ст. Па-рознаму развіваўся і прымаў разнастайныя формы. У ХІХ ст. адно з брацтваў, прысвечаных Беззаганнаму Сэрцу Марыі, налічвала больш за 20 мільёнаў членаў! Адкуль такая папулярнасць?
    Пра Сэрца Марыі можам прачытаць нават у Святым Пісанні. У евангеліста Лукі знойдзем 2 фрагменты: “А Марыя захоўвала ўсе гэтыя словы, разважаючы ў сэрцы сваім” (Лк 2, 19), “А Мaці Ягo захавала ўсе гэтыя слoвы ў сэрцы свaiм” (Лк 2, 51).
   

Ці ўсе грахі могуць быць прабачаны?

Задай пытанне

Святое Пісанне гаворыць пра тое, што існуе грэх, які ніколі не будзе прабачаны чалавеку ні ў зямным жыцці, ні ў вечнасці. Біблія называе яго грахом супраць Святога Духа (параўн. Мц 12, 31–32; Мк 3, 28–29; Лк 12, 10; 2 П 2, 20–22; Гбр 6, 4–6. 10, 26–29). Але ў чым канкрэтна ён заключаецца? Знайсці адказ на пытанне нам дапамагае Катэхізіс каталіцкага Касцёла (ККК, 1864).
    Ёсць падрабязнае апісанне 6-ці праяўленняў граху супраць Святога Духа:
    1. Грашыць, празмерна спадзеючыся на Божую міласэрнасць;
    2. Упадаць у роспач або сумнявацца ў Божай ласцы;
    3. Супраціўляцца спазнанай праўдзе веры;
    4. Зайздросціць бліжняму, які мае Божую ласку;
    5. Заставацца закамянелым у грахах;
    6. Адкладаць пакаянне ажно да смерці.
    Калі разважаць пра сутнасць гэтых праяўленняў граху, можна заўважыць, што ўсе яны зводзяцца да 2-юх крайнасцей. Умоўна іх можна назваць фальшывым духоўным аптымізмам і фальшывым духоўным песімізмам.
    У першым выпадку чалавек не ўстрымліваецца ад граху, бо лічыць, што Бог абавязкова яму прабачыць.
    У другім выпадку – таксама не ўстрымліваецца ад граху, але ўжо з адваротнай матывацыяй: ён лічыць, што Бог яму ніколі не прабачыць.
   

Чаму Апошні Суд называюць страшным?

Задай пытанне

І ў яго святле будуць хадзіць народы, і валадары зямлі прынясуць яму сваю славу” (Ап 21, 24). Гэтымі словамі ў Бібліі апісаны дзень Апошняга Суда. Здаецца, такое выказванне павінна выклікаць радасць і супакой. Але чаму Суд называюць страшным? Бог – гэта святло, якое азорыць сусвет у дзень Апошняга Суда. У тым святле страшна будзе стаць таму, хто “брудны”, таму што ўсе яго “плямы” адразу стануць бачныя. Улічваючы, што ўсе мы не без граху, Апошні Суд сапраўды можа прыняць жахлівае аблічча. Можа, але не павінен.
Па-першае, трэба памятаць, што шанс на збаўленне мае кожны. Ад чалавека залежыць, як з ім паступіць Бог: літасціва ці справядліва. Калі чалавек шукае Бога міласэрнага, то павінен аказваць міласэрнасць свайму бліжняму. А калі гэтага не робіць, яго чакае справядлівы суд, інакш кажучы, страшны, бо чалавек павінен будзе адказаць за свае правіны.
   

Паводле якога прынцыпу святароў і манахінь пераводзяць з адной парафіі ў іншую?

Задай пытанне

Змена месца служэння пробашчаў ці манаскіх сясцёр з’яўляецца чымсьці звычайным у практыцы Касцёла на працягу стагоддзяў. Пераводзіць духавенства можа дыяцэзіяльны біскуп ці найвышэйшы настаяцель канкрэтнай манаскай супольнасці, якому духоўная асоба падчас пасвячэння абяцала паслухмянасць. Гэта яны адказваюць за адпаведную арганізацыю душпастырства і падбор духавенства на месцы служэння.
    Няма нейкіх сталых правіл наконт пераводу духоўных асоб. Кананічнае права дазваляе пэўную свабоду ў гэтым сэнсе: дае агульнае правіла дзейнасці Касцёла, нагадваючы, што трэба заўсёды мець на ўвазе збаўленне душ (кан. 1752, ККП). Пан Езус сказаў Апосталам: “Хто прымае вас, Мяне прымае. А хто прымае Мяне, прымае Таго, хто паслаў Мяне” (Мц 10, 40).
    Галоўнай прычынай змен з’яўляюцца душпастырскія патрэбы вернікаў, другаснай – неабходнасць узварушэння для самаго духавенства. Праз нейкі час любы чалавек па сваёй натуры можа “выгарэць”, з-за чаго перастае быць крэатыўным, не мае свежых ідэй. І тады новае месца служэння для духоўнай асобы – шанс на тое, каб з запалам ажывіць душпастырства ў іншай парафіі. Звычайна змена асяроддзя пэўным чынам мабілізуе да дзеяння, змушае паставіць перад сабой больш высокую планку.
   

Чаму не ўсе хрысціяне ўшаноўваюць Маці Божую?

Задай пытанне

У хрысціянстве доўгі час ніхто не сумняваўся ў слушнасці ўшанавання Марыі як Найсвяцейшай Маці і Заступніцы. Толькі ў V ст. прадстаўнікі нестарыянства паставілі пад сумнеў тытулы “Багародзіца” і “Маці Божая” (пазней гэта было прызнана Касцёлам як ерась – заўв. рэд.). Паводле іх меркавання, Марыя нарадзіла Езуса не як Сына Божага, а толькі як чалавека. Разважанне над гэтым пытаннем у кантэксце даследаванняў прыроды Хрыста (наколькі Ён Бог, а наколькі Чалавек) прывяло да афіцыйнага тлумачэння Паўсюднага эфескага сабору (431 г.), які пацвердзіў слушнасць веры хрысціян у тое, што Езус ва ўсёй паўнаце Бог і Чалавек адначасова, непадзельна, і такім Ён нарадзіўся ад Марыі. У сувязі з гэтым Сабор прызнаў слушнасць традыцыйнага (ужо тады – у IV–V стст.!) тытулу Марыі – “Багародзіца” (параўн.: Дакументы эфескага сабору, № 250-251).
    Калі ў XV–XVI стст. узнік пратэстанцкі рух, яго тагачасныя лідэры выступілі з ідэяй “новага” хрысціянства. Не жадаючы разумець розніцу паміж ушанаваннем і пакланеннем, яны прыраўнялі культ святых (разам з імі і Марыі) да язычніцкага ідалапаклонства. Але асноўнай прычынай гэтага было поўнасцю перавернутае (фактычна адкінутае) разуменне святасці, замененае на вучэнне аб прабачэнні (апраўданні).
   

Старонка 1 з 4:

Актуальны нумар

 

Каляндар 2022

Каляндар
«Слова Жыцця»
на 2022 год

Літургічны каляндар

white
Адзначаем імяніны:
Сёння ўспамінаем памерлых святароў:
Да канца года засталося дзён:  228

Чакаем Вашай падтрымкі

skarbonkaДарагія Чытачы!
Просім Вас аб дапамозе ў абвяшчэнні Добрай Навіны. Мы чакаем Вашых лістоў, артыкулаў, здымкаў і падтрымкі ў фінансаванні газеты. Як адна сям’я “Слова Жыцця” мы прагнем несці Божае слова, гаварыць аб Хрысце і Касцёле ўсё большай колькасці людзей у Беларусі і па-за яе межамі.