Nazwa miejscowości Roś pochodzi oczywiście od nazwy rzeki, na brzegach której się znajduje. A sama nazwa rzeki Roś, według niektórych badaczy, ma starożytny indoeuropejski rdzeń „ros”, co oznacza „surowy”, „wilgotny”. Trudno nawet powiedzieć, ile narodów żyło nad brzegiem tej małej rzeki. Wiadomo tylko, że od czasów starożytnych była ważnym szlakiem komunikacyjnym. Ludzie często znajdują tu starożytne monety rzymskie, co wskazuje, że na Rosi znajdowały się punkty handlowe, do których przybywali kupcy z bardzo odległych krańców ziemi.

Obecnie miejscowości Jabłonowo nie ma na mapie Grodzieńszczyzny. Majątek Jabłonowo i stara kaplica obok niego pozostały jedynie na starych przedwojennych planach.     Po kaplicy, co prawda, pozostały również mury. Została zbudowana w tym samym stylu co nowo odrestaurowany kościół w Wołczynie w powiecie kamienieckim obwodu brzeskiego. Kaplica ma całkowicie ten sam centryczny plan kwadratowy i objętość konstrukcyjną, to samo usytuowanie otworów okiennych na tych samych fasadach, tę samą grubość ścian i te same techniki układania cegieł. Szczególnie interesująca jest tec...

Historia Werejek nie sięga dalekich czasów, jak w przypadku większości miejscowości Grodzieńszczyzny. Jeszcze w 1796 roku była to wieś replewskiej parafii, w skład której wchodziło tylko trzynaście dworów. Werejki zaczęły jednak szybko rosnąć i wzbogacać się, dzięki gospodarności rodu Bispingów pochodzących z Westfalii. Bispingowie przenieśli się do Wielkiego Księstwa Litewskiego, aby uciec przed prześladowaniami religijnymi, i długo służyli królom i wielkim książętom na stanowiskach państwowych i wojskowych. Tak się złożyło, że Bispingowie zgromadzili najbogatsze posiadłości na Gro...

     Znalezienie nieodbudowanej świątyni na terytorium Grodzieńszczyzny nie jest takie proste, jednak można je tu spotkać.

Zwiedzając katolickie świątynie zachodniej części ziemi wołkowyskiej, zawsze masz wrażenie, że trafiasz do różnych krajów europejskich. Styl gotycki Gniezna – i raptem jesteś gdzieś w Europie Środkowej, majestatyczny neogotyk Szydłowic – i jakby znalazłeś się w Belgii lub Holandii, ale neoromański styl kościoła św. Jana Chrzciciela w Mścibowie pozostawia wrażenie, że znajdujesz się na srogich Wyspach Brytyjskich.