Ćwiczenia w miłosierdziu

Mimo rozwiniętej technologii i nadmiaru produkcji żywności istnieją setki milionów ludzi, którzy nie dojadają i umierają z głodu. Dzisiaj w świecie głoduje każdy dziewiąty człowiek! I są to nie tylko liczby, jak zauważa papież Franciszek, „są to ludzie, nasi bracia i siostry”. Ojciec Święty nazywa głód „skandalem objawiającym słabość naszego człowieczeństwa” i wzywa świat otworzyć oczy na potrzeby bliźniego.
    Ilość ludzi cierpiących niedostatek i głód mówi o tym, że są oni wokół nas: w rodzinie, wśród znajomych lub nieznajomych, w mieście, krainie, świecie. Przyczyny na to mogą być różne: zły urodzaj, brak środków materialnych, nieudolne wykorzystanie zasobów.
    Często ludzie pokutujący od nędzy i ubóstwa wstydzą się przyznać do swojej sytuacji życiowej i poprosić o pomoc. Chowają swą biedę, gdyż boją się osądzenia ze strony innych ludzi. Dlatego więc, żeby dojrzeć potrzebującego, trzeba mieć otwarte oczy i serce, spoglądać na bliźniego nie z pogardą, lecz z szacunkiem do jego godności. †

Na pierwszy rzut oka może wydawać się, po co modlić się za kogoś, jeśli Bóg w swojej Opatrzności sam zapewnia człowiekowi najlepszy los? Ale wolą Boga jest to, aby dzieci Jego się wzajemnie miłowały. Modlitewne wsparcie wyraża troskę o bliźniego, nieobojętność do jego życia. To pozwala zobaczyć bliskich z takiej perspektywy, z jakiej widzi ich Stwórca.
    Modlitwa jest wyrazem zrozumienia, że nad nami jest Bóg, od którego wszystko zależy. Modląc się, uznajemy potrzebę pomocy ze strony Tego, kto wie, jak będzie lepiej, kto daje różne dobra, a ostatecznie sam jest Najwyższym Dobrem, które zaspokaja wszelkie pragnienia. Dlatego modlitwa tak często przynosi ulgę, bo ona daje poczucie bezpieczeństwa: zaufane sprawy są w rękach Ojca, który czuwa nad losem świata i każdego człowieka. Wiara przewiduje ufność w to, że miłosierny Bóg przygotował dla każdego swój plan, pełen miłości i nadziei. Modlitwa w pokorze oznacza zgodę na realizację tego planu.†

Nasze życie byłoby mało podobne do chrześcijańskiego, gdyby każda nieprzyjemność wpędzała w rozpacz, chłodziła miłość i oddalała nas od bliźnich. Nadmierna wrażliwość szkodzi człowiekowi: ostro reaguje on na przykre sytuacje i przez urazy zawiązuje w swojej duszy niewidzialny węzeł. Rozwiązać go można tylko przebaczeniem.
    Jan Chryzostom mówi: „Jeśli nie wybaczasz wrogowi, nie jego ranisz, lecz samego siebie”. Ten, kto nie daruje urazy, powstaje potępiony przed Panem, bowiem pozostaje w nim większy grzech. Prawda ewangeliczna jest bardzo prosta: Bóg nam wybacza, kiedy wybaczamy innym. “Bądźcie wyrozumiali, a i wam Bóg okaże wyrozumiałość” (Łk 6, 37), – mówi Zbawiciel.
    Darowaniem jest mierzona miłość do bliźniego. Jeśli człowiek stawi się z miłością do innego człowieka, to wybaczy mu. A jeśli więcej kocha siebie niż innych, może nigdy nie darować wyrządzonej urazy. Powodem nieprzebaczenia bliźniego staje się egoizm. A jeszcze pycha, która pozbawia umysł jasności, a serce czystości i spokoju. Warto zapytać siebie: „Co jest ważniejsze: honor czy spokój w duszy?”. †

Człowiekowi trudno pogodzić się z niesprawiedliwością. Zazwyczaj w odpowiedzi na nią pojawia się żal, niechęć, pogarda. Co gorsza, gdy w sercu rodzi się pragnienie zemsty, kary: na chamstwo chce się odpowiedzieć chamstwem, na bezczelność – bezczelnością. Ale „nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj” (Rz 12, 21) – mówi w liście do Rzymian apostoł Paweł. Ta prawda wynika z przykazania miłości bliźniego, która zgodnie z Pismem Świętym „wszystko znosi, wszystkiemu wierzy, we wszystkim pokłada nadzieję, wszystko przetrzyma” (1 Kor 13, 7). Dlatego chrześcijanin nie może osądzać tych, którzy czynią niesprawiedliwość. Wymiar sprawiedliwości – wyjątkowa sprawa Boga.
    Pod ciężarem krzywdy często wydaje się, że Stwórca pozostawił człowieka, dopuszczając w jego życiu niesprawiedliwość. Powstają pytania: dlaczego to właśnie mnie spotyka? gdzie jest Dobry Bóg, który na to pozwala? Należy pamiętać, że Wszechmogący nikogo nie zostawia w samotności. Bóg słusznie zarządza wszystkimi sprawami, a więc podobne sytuacje mają miejsce w życiu człowieka. Cierpienie i smutek, pokusy i próby, biada, prześladowania i pozbawienia – to wszystko bez wyjątku sprzyja dobru jednostki pod warunkiem współpracy z Wszechmogącym. Wszelkie okoliczności życiowe – „współpracownicy” Boże, dlatego należy przyjmować je mężnie. †