Parafii i świątynie

Dekanat Mosty

Wieś Piaski jest znana od XVII w. jako majątek Sapiehów, za czasów których w 1682 r. (lub 1782) był pobudowany kościół. Ostatni drewniany kościół był pobudowany tu w 1857 r. (lub 1877) przez hrabiego Wacława Krasickiego i poświęcony pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
W latach 1900-1914 nad miasteczkiem wzniósł się nowy, już murowany, kościół z kamienia ciosowego w stylu neogotyckim pobudowany według projektu inżyniera Daniewa. Budowa prowadzona była na środki parafian. Obecnie świątynia ma inny tytuł – Matki Bożej Różańcowej. Przy tym pod kościół oddano nową placówkę, 80 m na południe od starej, bliżej centrum miasteczka. Na byłej placówce dotychczas jest pustka, obsadzona drzewami.
Przed II wojną światową liczba wiernych w parafii Piaski sięgała 1500 osób.  †

Dekanat Mosty

Samodzielna parafia w Rohoźnicy Wielkiej została założona w 1922 r. Kościół murowany został pobudowany w 1926 r. (świadczy o tym data na kamieniu nad wejściem) na środki ówczesnego właściciela wsi pana Oskara Miejsztowicza i jego małżonki Flory z Kęszyckich. W 1929 r. świątynię pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski konsekrował arcybiskup wileński Romuald Jałbrzykowski.

    Przed II wojną światową liczba parafian wynosiła 4500 osób, dlatego była to największa parafia na Mostowszczyźnie. Starsi mieszkańcy wspominają o ceglanej kaplicy, co niegdyś stała w lesie na północ od miejscowej siedziby (zachował się murowany kompleks w stylu klasycyzmu), lecz dzisiaj nie pozostało od niej ani śladu. Ze słów mieszkańców, kaplicę zrujnowano jeszcze przed wojną. †

Dekanat Most

Kościół pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej we wsi Strubnica został założony jeszcze przed 1550 r. przez królową Bonę Sforcę. Przy tym świątynię pobudowano nie w samej Strubnicy, a około kilometr na północ od niej. Osada, powstała wokół kościoła, otrzymała nazwę Plebańce. Świątynia, która jest czynna do dziś, została pobudowana w 1740 r. w stylu baroku, dzięki staraniom ks. Franca Abramowicza na środki Jerzego de Sianno Sienieńskiego. W latach 1790-1799 świątynia została przerobiona z ofiar marszałka starodąbskiego Jana Bispinga. W 1841 r. kościół został odrestaurowany dzięki staraniom ks. proboszcza Grzymały na środki Adama Bispinga. Wówczas do prezbiterium kościoła dobudowano nową kaplicę, pod którą znajdował się grobowiec fundatorów kościoła.
   W 1880 r. w Strubnicy starodąbski marszałek Jan Bisping zbudował ołtarz pt. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. †

Dekanat Mosty

Нistoria Mostów jest historią tej wsi. A miasto Mosty zostało założone dopiero na początku XX w. Kościół założyła królowa Bona Sforza w 1539 r. W połowie XVI w. przy kościele otworzono szkołę parafialną. Kościół drewniany, odnowiony z funduszy króla Rzeczy Pospolitej Augusta III w 1710 r. (lub w 1740 r.) został rekonstruowany dzięki staraniom ks. Antoniego Bolickiego, ówczesnego proboszcza parafii. Ostatnia renowacja starego kościoła drewnianego miała miejsce w 1923 r.
   W XIX w. jako kościół filialny do parafii Mosty należał kościół w Mikielewszczyźnie. Wówczas ogólna liczba parafian wynosiła ponad 2600 osób. W 1906 r. pracowały tu bezhabitowe siostry zakonne ze wspólnoty Sióstr Służebniczek Niepokalanego Poczęcia NMP. Siostry prowadziły katechizację, opiekowały się kościołem, pomagały chorym. Przed II wojną światową ilość parafian wynosiła około 2400 osób.
   Nowy kościół z czerwonej cegły zewnętrznej z cechami stylu neobarokowego zaczęto budować tu według projektu architekta Bobkowa (inżynier główny – Pronicz, inżynier – K. Stankiewicz) w miejscu starego kościoła drewnianego, spalonego w 80. latach.
   Poświęcenia kamienia węgielnego dokonał nuncjusz apostolski w ZSRR arcybiskup Francesco Colasuonno w 1992 r., a w 1993 r. odbyło się poświęcenie świątyni pw. św. Jana Chrzciciela. †