Parafii i świątynie

Dekanat Grodno-Wschód

Кościół we wsi Kozłowicze został pobudowany w I poł. XIX w., w 1859 r. został odnowiony przez miejscową ziemiankę hrabinę Świeczynę z rodu Bispingów. Został zabrany u katolików i przerobiony na prawosławną cerkiew. Wiernych dołączono do parafii w Jeziorach. W 1920 r. świątynię ponownie poświęcono jako kościół rzymskokatolicki pod podwójnym wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja Boboli Męczennika. W latach 1920-1922 trwała przebudowa świątyni. Dobudowano dwie czworokątne wieże. Parafia w Kozłowiczach otrzymała swego proboszcza. Był nim ks. Stanisław Chadyka, który pracował tu do1932 r. Kolejnymi proboszczami byli: ks. Kazimierz Malinowski (+1934), ks. Jan Goj (1935-1937), ks. Stanisław Sarosiek (czerwiec 1937 r. – wrzesień 1939 r.). W 1939 r. liczba wiernych w kozłowickiej parafii wynosiła ponad 1000 osób. †

Chodziłonie (kapl.), Dociszki, Grodno-Wiszniowiec, Lida-Mołodziożny, Łosza (kapl.), Nowosiołki (kapl.), Ostryna, Podbołocie (kapl.), Podorosk, Poleckiszki (kapl.), Swisłocz, Świack (kapl.), Woronowo, Zawielce (kapl.).

   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   

Dekanat Grodno-Wschód

Мiasteczko Przewałka jest znane z 1569 r. jako posiadłość królewska (dwór) w powiecie Grodzieńskim województwa Trockiego WKL. Od 1762 r. była to posiadłość rodu Ogińskich, od 27 lutego 1792 r. miała nawet swój herb, przedstawiający św. Michała Archanioła z tarczą i strzałami, zwyciężającego diabła.
    Już na początku XVII w. miejscowa świątynia katolicka, prawdopodobnie kaplica, uważana była za starożytną i "nie wiadomo kiedy i przez kogo ufundowaną". Kościół na jej miejscu był pobudowany z fundacji króla Zygmunta III Wazy w 1609 r. i poświęcony pt. Judy Tadeusza. Na początku świątynia otrzymała status filii, ale na prośbę biskupa wileńskiego Benedykta Wojny (1600-1615) król zaliczył kościół do parafialnych. †

Dekanat Mosty

Kościół we wsi Łunna został założony przez królową Bonę Sforzę w 1546 r. Kościół murowany pobudowano w 1782 r. z ofiar ostatniego króla Rzeczy Pospolitej Stanisława Augusta Poniatowskiego i poświęcony w 1785 r. pod wezwaniem św. Anny.
    Świątynię pobudowano w centrum wsi z kamienia ciosowego i otynkowanej cegły w stylu tzw. klasycyzmu stanisławowskiego. W 1895 r. rekonstruowano ją ze środków księżny Marii Druckiej-Lubeckiej (1833-1897) z Szemetów (pochowana w kościele, w prezbiterium umieszczono tablicę pamiątkową na jej cześć), bez zmian pozostała tylko apsyda. Daty budowy i rekonstrukcji świątyni znajdują się na fasadzie głównym przed wejściem do kościoła. Dla dobra świątyni duży wkład wnieśli państwo Czechowskich i Ramierów (późniejsi właściciele tych ziem), pochowani w krypcie kościoła, o czym świadczą płyty pamiątkowe na ścianach wewnątrz kościoła. W XVIII w. miejscowa parafia wchodziła w skład dekanatu wołkowyskiego, w XIX w. – grodzieńskiego, a w 1920 r. Łunna została centrum jednoimiennego dekanatu archidiecezji wileńskiej, składającego się z 8 parafii. †