Парафіі і святыні

Сёння населенага пункта Ябланова няма на карце Гродзеншчыны. Маёнтак Ябланова і старая капліца каля яго засталіся толькі на старых даваенных планах. Ад капліцы, праўда, засталіся яшчэ і сцены. Яна пабудавана ў тым жа стылі, што і нядаўна адноўлены касцёл у Воўчыне Камянецкага раёна Брэсцкай вобласці. Капліца мае цалкам такі ж цэнтрычны квадратны план і будаўнічы аб’ём, тую ж яруснасць ваконных праёмаў на аднолькавых фасадах, тую ж таўшчыню сцен і такія самыя прыёмы цаглянай кладкі. Асабліва цікавы прыём дэкарыравання тынкоўкі фасадаў: плоскасці паміж пілястрамі запоўненыя маленькімі ямачкамі-кропачкамі, што стварае цікавы эфект вылучэння пілястраў пры іх адносна невялікай таўшчыні. Дах некалі меў прыгожы ліхтар з каронай. Унутры ў чатырох кутах былі ложы з балконамі на двух паверхах.

Гісторыя Вярэйкаў не такая даўняя, як у большасці населеных пунктаў Гродзеншчыны. Яшчэ ў 1796 годзе гэта была вёска Рэплеўскай парафіі, якая складалася ўсяго з трынаццаці двароў. Аднак Вярэйкі пачалі імкліва расці і багацець, дзякуючы гаспадарлівасці роду Біспінгаў, выхадцаў з Вестфаліі. Біспінгі пераехалі ў Вялікае княства Літоўскае, каб схавацца ад рэлігійнага пераследу, і доўга служылі каралям і вялікім князям на дзяржаўных і вайсковых пасадах. Так склалася, што найбагацейшыя ва- лоданні на Гродзеншчыне Біспінгі сабралі ўжо пад канец існавання Рэчы Паспалітай. Дзве дачкі Юзафа Біспінга – Юзэфа і Аляксандра – на дваіх аказаліся ўласніцамі не толькі Вярэйкаў, але і Галоўчыцаў, Кузьмічаў, Дзявяткаўцаў, Струбніцы, Верцялішкаў і многіх іншых вёсак і маёнткаў.