GRODNO
Czwartek,
02 maja
2024 roku
 

Wielkotygodniowe zwyczaje w różnych krajach

Tradycje chrześciańskie

Dla ponad dwóch miliardów chrześcijan w Niedzielę Palmową rozpoczyna się Wielki Tydzień. Z tym kulminacyjnym odcinkiem okresu liturgicznego w różnych częściach świata związane są rozmaite tradycje.
Hiszpania
    Wielki Piątek to główny dzień obchodów Wielkiego Tygodnia. W Sewilli tuż po północy na ulice miasta wychodzą najważniejsze procesje: Jezusa Wszechmocnego, Matki Bożej Nadziei i Matki Bożej z bazyliki Macarena. O świcie wracają one do kościołów i kaplic, aby ustąpić miejsca kolejnym pochodom. Funkcjonuje tam 52 arcybractwa, z których każde przemierza miasto w osobnej procesji. Łącznie mają one ok. 100 „pasos”, czyli scen Męki Pańskiej.
    W Aragonii śmierć Jezusa zapowiada tradycyjnie bicie setek bębnów. W niektórych miastach, np. w Kordobie, pali się też tzw. „judaszy”. Są to kukły symbolizujące apostoła, który zdradził Chrystusa.

    Brazylia
   Hiszpania Uroczyste procesje odbywają się od Wielkiego Wtorku do Wielkiego Piątku – w zależności od regionu. Mężczyźni zazwyczaj wychodzą z jednego kościoła pewnej miejscowości i niosą figurę Jezusa dźwigającego krzyż, kobiety natomiast rozpoczynają od innej świątyni i podążają za figurą Matki Bożej Bolesnej. W wyznaczonym miejscu – często na głównym placu miasta – odbywa się „bolesne spotkanie Matki z Synem”. Tam kapłan wygłasza homilię. Po kazaniu tworzy się jedna wspólna procesja z dwiema figurami i rozpoczyna się nabożeństwo Drogi Krzyżowej.
    Od 1992 roku w Wielki Piątek sceny Męki Pańskiej w największej brazylijskiej „faweli” (dzielnicy nędzy) Rocinha w Rio de Janeiro przedstawia grupa teatralna „Roca Cacacultura”. Bodaj najbardziej znane misterium, wystawiane od ponad 40 lat, jest odgrywane w mieście Nova Jerusalem.
    Bierze w nim udział ok. 500 aktorów, w tym znane postacie życia publicznego. W zeszłych latach rolę Marii Magdaleny grała np. Miss Brazylii Natalia Guimarães. Całe widowisko dzieli się na 9 scen rozmieszczonych w różnych punktach miasta. Publiczność wędruje razem z aktorami. Uczestniczy w nim kilkadziesiąt tysięcy osób.
   
    Filipiny
Іспанія    W wiosce Cutud znajdującej się 80 km na północ od stolicy Filipin istnieje zwyczaj dobrowolnego ukrzyżowania w Wielki Piątek. Zwykle poddaje się mu kilkanaście osób. Na parę godzin przed przybiciem do krzyży półnadzy ochotnicy, ubrani w kaptury, biczują się bambusowymi prętami i kijami z wsadzonymi w nie kawałkami szkła. Mimo dużego stopnia grozy atmosfera jest świąteczna – sprzedaje się piwo, lody, a nawet pamiątkowe bicze. Prominentni goście mogą oglądać ukrzyżowanie ze specjalnych miejsc widokowych.
   Od lat 60. XX wieku misterium w Cutud stało się atrakcją turystyczną szeroko opisywaną przez media. Ukrzyżowania zaczęto też urzą- dzać w innych częściach Filipin. Kościół katolicki, do któ- rego należy ok. 80% z prawie 90 mln mieszkańców tego kraju, krytykuje tę krwawą tradycję jako wypaczenie wiary.
   
    Anglia
    W Wielki Piątek w kilku miastach, w tym w Londynie na Trafalgar Square, są wystawiane sztuki pasyjne, gdzieniegdzie, np. w Yorku, nawet całe ich cykle. Tę średniowieczną tradycję wskrzeszono w XX wieku – po długiej przerwie z powodu reformacji, podczas której były zakazane wszelkie formy teatru. Od XIX wieku również anglikańska liturgia wielkopiątkowa stopniowo powraca do tradycji sprzed reformacji. Znowu zaczęto organizować procesję Drogi Krzyżowej, podczas której w ubiegłym roku ciężki krzyż dźwigał arcybiskup Canterbury Justin Welby.
   
    Czechy
    Tylko jeden dzień w ostatnim tygodniu przed Wielkanocą jest nazywany wielkim – piątek. Pozostałe dni określane są kolorami. Tak więc środa jest czarna, czwartek zielony, a sobota biała.
    Popularną tradycją w okresie Wielkiego Tygodnia jest organizowanie świątecznych jarmarków, gdzie można kupić drewniane figurki, pisanki, cukierki, a nawet „pomlazki”, czyli rózgi splecione z wierzbowych gałązek. Nimi w Poniedziałek Wielkanocny chłopcy smagają dziewczyny, w zamian otrzymując pisanki lub słodycze.
   
    Szwecja
    Dni Wielkiego Tygodnia są związane z szeregiem przesądów. Na przykład w Wielki Czwartek panuje zwyczaj przebierania się za „wielkanocne wiedźmy”. Zwykle czynią to dziewczynki w wieku 5-11 lat.
    Spacerują one po domach i w zamian za świąteczne kartki, laurki oraz życzenia żądają wrzucenia do ich koszyka łakoci lub symbolicznego datku. Tradycja ta jest pozostałością po wierzeniach w organizowane na wyspie Blåkulla zloty czarownic, które posłuszne szatanowi werbowały swoje adeptki i nakazywały im niepostrzeżenie myszkować w ludzkich posiadłościach.
    Wielka Sobota jest najważniejszym dniem świątecznego okresu. W godzinach popołudniowych spożywa się wykwintny obiad składający się przede wszystkim z jajek i ryb. Dzieci natomiast bardzo się cieszą, ponieważ w ten właśnie dzień zajączek wielkanocny przynosi im duże świąteczne jajko, w którym znajduje się ogromna ilość cukierków.
   
    Grecja
    W Wielkim Tygodniu obowiązuje post ścisły, zabraniający spożywania mięsa i produktów mlecznych. Wtorek jest dniem poświęconym modlitwie i czytaniu Biblii. W wielu domach są przygotowywane specjalne ciasteczka „koulourakia”. W środę Grecy zazwyczaj sprzątają swoje mieszkania, a wieczorem idą do kościoła. Wielki Czwartek jest przeznaczony na malowanie jajek i ozdabianie w świątyniach grobu Chrystusa girlandami, zwanymi „epitaphios”. Wielki Piątek to dzień żałoby. Zabronione jest wykonywanie wszelkich prac i spożywanie słodyczy. Tradycyjnym daniem jest zupa z pasty sezamowej i cebuli z dodatkiem octu. Następnego dnia Grecy rozpoczynają przyrządzanie świątecznych potraw. Przed północą biorą udział we Mszy św., podczas której kapłan za pomocą świecy użycza świętego ognia jednemu z wiernych, on natomiast przekazuje go dalej. Gdy wybija północ, zgromadzeni całują się w policzki i pozdrawiają siebie nawzajem słowami „Christo Anesti!”, czyli „Chrystus Zmartwychwstał!”. Palące się świece zabierają do domów.
   
    Ziemia Święta
Ziemia Święta, Grób Pański    Ziemia Święta W dni Wielkiego Tygodnia odbywają się uroczyste Msze św. w Bazylice Grobu Pańskiego, która w tym okresie staje się najważniejszym centrum chrześcijańskim w Ziemi Świętej. Mają one miejsce w poniedziałek, wtorek i środę. We wtorek jest też odprawiana Eucharystia ze śpiewem Męki Pana Jezusa w klasztorze Biczowania, gdzie zgodnie z tradycją jerozolimską są przedstawiane dwie pierwsze stacje Drogi Krzyżowej – jerozolimskiej Via Dolorosa. W środę z kolei odbywa się Msza św. w Getsemani, czyli w Ogrodzie Oliwnym – w Ba- zylice Konania. W tym dniu w Bazylice Grobu Pańskiego można uczcić ważną relikwię Męki Pańskiej – kolumnę biczowania – znajdującą się w Kaplicy Najświętszego Sakramentu. W wyjątkowy sposób są obchodzone uroczystości Triduum Paschalnego.
    W Wielki Czwartek pielgrzymi gromadzą się o godz. 7.00 w Bazylice Grobu Pańskiego, gdzie jest odprawiana Msza św. pod przewodnictwem patriarchy Jerozolimy. W jej trakcie zgodnie z tradycją obmywa on stopy klerykom. Wieczorem pielgrzymi udają się do Bazyliki w Ogrodzie Oliwnym, w Getsemani, gdzie o 21.00 rozpoczyna się godzina święta, podczas której rozważa się Mękę Pańską. Stamtąd później wyrusza procesja z lampionami do pałacu Kajfasza, gdzie Chrystus został osądzony przed Wysoką Radą. Tam też, wspominając Jezusa stojącego przed Sanhedrynem oraz więzionego w lochach w nocy z czwartku na piątek, pielgrzymi mogą w ciszy trwać na czuwaniu.
    W Wielki Piątek rano Bazylika Grobu Pańskiego jest zamknięta dla zwiedzających. Otwiera się ją jedynie na Liturgię Męki Jezusa, odbywającą się o godz. 8.00 na Kalwarii, w miejscu ukrzyżowania. O 11.30 natomiast wyrusza Droga Krzyżowa ulicami Jerozolimy prowadzona przez ojców franciszkanów. Tysiące osób z różnych krajów idą Via Dolorosa na Golgotę, przeżywając stacje Męki Chrystusowej.
    W Jerozolimie istnieje wielkopiątkowa tradycja liturgiczna, której nie ma nigdzie indziej na świecie. Po zmroku wierni gromadzą się w Bazylice Grobu Pańskiego, gdzie odbywa się tzw. procesja pogrzebowa Jezusa, której przewodniczy franciszkański kustosz Ziemi Świętej. Zdjęta z krzyża figura Chrystusa zostaje symbolicznie namaszczona olejami zgodnie z tradycją namaszczenia ciała Jezusa, a następnie przeniesiona i złożona do znajdującego się w obrębie tej świątyni grobu.
    W Wielką Sobotę z powodu potrzeby podziału godzin celebracji między różne wyznania chrześcijańskie katolicka Wigilia Paschalna jest sprawowana rano, już o 7.30. Rozpoczyna się tradycyjnie od rozpalenia ognia przed Bazyliką Grobu Pańskiego. Główna celebracja jest w Jerozolimie szczególnie wymowna, ponieważ odbywa się dosłownie przed Grobem Pańskim, z którego Chrystus zmartwychwstał. W ciągu dnia świątynia, która jest jednym z najświętszych miejsc na ziemi, pozostaje otwarta.

Numer aktualny

 

Kalendarz 2022

Kalendarz
«Słowo Życia»
na rok 2022

Kalendarz liturgiczny

 
white
Obchodzimy imieniny:
Do końca roku pozostało dni:  244

Czekamy na Wasze wsparcie

skarbonkaDrodzy Czytelnicy!
Prosimy Was o pomoc w głoszeniu Dobrej Nowiny. Czekamy na Wasze listy, artykuły, zdjęcia i wsparcie finansowe gazety. Jako jedna rodzina "Słowo Życia" pragniemy nieść słowo Boże, mówić o Chrystusie i Kościele co raz większemu gronu ludzi na Białorusi oraz poza jej granicami.