Jak wspomniał w wywiadzie Nuncjusz Apostolski na Białorusi Gabor Pinter, w bieżącym roku świętujemy jubileusz 25-lecia współpracy dyplomatycznej między dwoma państwami. Proponujemy odświeżyć sobie w pamięci, jak się nawiązywała wzajemna więź między Białorusią i Watykanem, jakie „ślady” w diecezji grodzieńskiej pozostawił Ojciec Święty oraz jakie obowiązki w kraju wykonuje jego wysłannik.

Nuncjusz z łac.
   “nuntius” – goniec
    Nuncjusz jest stałym dyplomatycznym przedstawicielem papieża w państwach, z którymi Watykan utrzymuje oficjalne stosunki dyplomatyczne.
    W naszych czasach te funkcje należą do Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Posła. †

Z punktu widzenia Prawa Kanonicznego Kościoła katolickiego działalność nuncjuszy regulują kanony 362-367. Zwykle przedstawiciele dyplomatyczni Watykanu są wyniesieni do rangi arcybiskupa. Mogą odprawiać nabożeństwa w dowolnej świątyni katolickiej na te- rytorium swej misji dyplomatycznej. Nuncjusze nie wchodzą w skład lokalnej Konferencji Episkopatu, według kanonów jednak powinni utrzymywać z nią bliskie relacje i okazywać możliwą pomoc. Do obowiązków nuncjuszy należy wspieranie stosunków między Watykanem i organem państwowym, omawianie z władzami stanowiska Kościoła katolickiego w kraju, wspieranie działalności biskupów Kościoła lokalnego, pomoc w krzewieniu pokoju i porozumienia między narodami, nawiązywanie relacji towarzyskich z niekatolickimi Kościołami i wspólnotami chrześcijańskimi oraz wyznawcami niechrześcijańskich religii. Nuncjusz posiada prawo po obowiązkowych konsultacjach z miejscowymi hierarchami proponować papieżowi
   

Na dzień dzisiejszy Watykan podtrzymuje stosunki dyplomatyczne z 178 państwami, wśród których jest też Białoruś.

    Ambasada Watykanu na Białorusi
    Stosunki dyplomatyczne między Stolicą Apostolską i Republiką Białoruś zostały nawiązane za obustronną zgodą państw. Umowę podpisano 11 listopada 1992 roku w Mińsku. W tym dniu papież Jan Paweł II wydał bullę „Quantam tandem” o założeniu Nuncjatury Apostolskiej na Białorusi i rozpoczęciu jej działalności. „Już wcześniej każdy widział, jak bardzo upragniony jest pokój i dobrobyt oraz jak wiele oprócz tego zalążków progresu społecznego zwykle przynosi samej wspólnocie obywatelskiej oficjalne zawarcie przyjaźni między Stolicą Apostolską i poszczególnymi państwami świata – mówi się w dokumencie. – My również każdego dnia coraz bardziej przekonujemy się o tym. Wydało się to nam bardzo ważną podstawą do tego, by nawiązać z narodem Białorusi bliższe relacje poprzez założenie Nuncjatury Apostolskiej, a w przyszłości przez działalność naszego legata wśród białoruskiego narodu”.
    Po swoim utworzeniu Nuncjatura przez pewien czas znajdowała się w Watykanie. Dopiero po prawie dwóch latach została przeniesiona do Mińska.
   

Stosunki dyplomatyczne pomiędzy Watykanem i Białorusią są podtrzymywane ze strony Stolicy Apostolskiej przez Nuncjaturę (na czele z Nuncjuszem Apostolskim), a ze strony Republiki Białoruś przez Ambasadę (na czele z Nadzwyczajnym i Pełnomocnym Posłem).

    Wizyty przedstawicieli papieskich w diecezji
    W ciągu istnienia Nuncjatury Apostolskiej na Białorusi Watykan nie raz kierował do diecezji grodzieńskiej specjalnych wysłanników Ojca Świętego oraz kierowników Stolicy Apostolskiej wyższej rangi. Kilka razy diecezję odwiedzał kardynał Zenon Grocholewski, prefekt Kongregacji Edukacji Katolickiej. Jego pierwsza wizyta zbiegła się w czasie ze świętowaniem 100-lecia od dnia urodzin św. Maksymiliana Kolbego (1994 rok).
   Po raz drugi Eminencja odwiedził Grodno w związku z uroczystym posiedzeniem z okazji 10-lecia założenia Wyższego Seminarium Duchownego (2000 rok).
    Po raz trzeci kardynał przyjeżdżał podczas obchodów 20-lecia seminarium i 305-lecia konsekracji katedry grodzieńskiej (2010 rok). Po raz czwarty Eminencja odwiedził Grodno z powodu odbywającego się tam Narodowego Kongresu Eucharystycznego (2016 rok). W ramach wizyty na Białoruś dotyczącej pytań dialogu religijnego oraz relacji międzywyznaniowych do Grod- na przybył Przewodniczący Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan kardynał Walter Kasper (2002 rok). Przyjazd do centrum diecezji był przewidziany również w ramach programu oficjalnej wizyty sekretarza stanu Stolicy Apostolskiej kardynała Tarcisio Bertone (2008 rok).
    W związku z tym można wyciągnąć wniosek, że dyplomatyczne relacje między Watykanem i Białorusią (w tym też diecezją grodzieńską) są na jakościowo wysokim poziomie.
   
    Odznaki Stolicy Apostolskiej
    Przy współpracy Nuncjatury Apostolskiej i grodzieńskiego ordynariusza biskupa Aleksandra Kaszkiewicza niektórzy przedstawiciele duchowieństwa diecezji zostali wyróżnieni tytułem Prałata Honorowego Ojca Świętego. Byli to ks. Antoni Chańko, ks. Wincenty Lisowski, ks. Kazimierz Szaniawski oraz ks. Antoni Filipczyk. Tytułem Kapelana Jego Świątobliwości – ks. Witold Łozowicki, ks. Józef Staniewski, ks. Leszek Domagała. Wśród duchowieństwa szczególny medal „Рro Ecclesia et Pontifice” („Za zasługi przed Kościołem i Papieżem”) został przyznany ks. prałatowi Jerzemu Marianowi Lewińskiemu, o. Andrzejowi Szczupałowi, o. Karolowi Barnasiowi, ks. Tadeuszowi Wyszyńskiemu, wśród świeckich – Józefowi Derezińskiemu, Franciszkowi Awdziejowi, Marii Awdziej, Stefanowi Jodkowskiemu, Pawłowi Klimukowi. Odznaka jest uważana za 6. z kolei ze względu na rangę wśród nagród przydzielanych przez Kościół rzymsko-katolicki.
    Diecezja więc pozostawi swój ślad w historii nie tylko Kościoła lokalnego, ale też powszechnego. Miejmy nadzieję, że jest to dobry początek wielkiej drogi do dialogu między dwoma państwami oraz między miejscowymi wiernymi i – za pośrednictwem Watykanu – chrześcijanami całego świata.
   

Nuncjusze Apostolscy na Białorusi         Gabriel Montalvo Higuera (1993–1994 rr.)     Agostino Marchetto (1994–1996 rr.)     Dominik Hrušovský (1996–2001 rr.)     Ivan Jurkovič (2001–2004 rr.)     Martin Vidović (2004–2011 rr.)     Claudio Gugerotti (2011–2015 rr.)     Gabor Pinter (od 2016 r.)