Пад такім дэвізам пройдзе сёлетні Тыдзень малітваў аб еднасці хрысціян. 18–25 студзеня прадстаўнікі розных канфесій будуць сустракацца на экуменічных набажэнствах і канферэнцыях, знаёміцца адзін з адным, размаўляць і супольна маліцца аб поўным і бачным адзінстве вызнаўцаў Хрыста.

Закліканыя абвяшчаць згоду
    Матэрыялы для сёлетніх экуменічных малітваў падрыхтавалі хрысціяне з Германіі. Напрацоўка ўключае ў сябе інфармацыю аб экуменічнай сітуацыі ў гэтай краіне, а таксама прапановы набажэнстваў, малітваў, біблійных разважанняў і абмеркаванне галоўнай тэмы сёлетняга Тыдня малітваў аб еднасці хрысціян. Яна спасылаецца на тэкст з Другога Паслання св. Паўла да Карынцянаў (5, 14–20), дзе падкрэсліваецца, што прымірэнне з’яўляецца дарам Усемагутнага для ўсяго стварэння. У выніку Божага ўздзеяння асоба, якая паядналася ў Хрысце, заклікана да абвяшчэння паяднання праз словы і ўчынкі. У матэрыялах увага звяртаецца на 2 аспекты. З аднаго боку, гаворка ідзе пра цэлебрацыю Божай любові і ласкі, “апраўданне чалавецтва толькі праз ласку”, што адлюстроўвае асноўны клопат Цэркваў, якія выраслі з Рэфармацыі Марціна Лютэра. З другога боку, падкрэсліваецца далікатная тэма наступных глыбокіх падзелаў, што паўплывалі на Касцёл. Адкрыта ўказваецца віна, а таксама падказваюцца крокі на шляху да паяднання.†

“Свет патрабуе паслугі прымірэння, якая зламае бар’еры, пабудуе масты, прынясе супакой і адчыніць дзверы да новага спосабу жыцця ў імя Таго, хто злучыў нас з Богам – Езуса Хрыста. Святы Дух вядзе да прымірэння ў Яго імя. Няхай крыніца цудоўнага Божага паяднання разліваецца падчас сёлетняга Тыдня малітваў, каб шмат людзей маглі знайсці супакой”, – чытаем у брашуры, падрыхтаванай з нагоды Экуменічнага тыдня.
   

Касцёл Езуса Хрыста па Божай задуме адзіны. Падзелены ён у рэ- чаіснасці самімі людзьмі. Таму трэба імкнуцца да пераадолення бар’ераў, якія нас раздзяляюць. Але не для таго, каб знішчыць іх, а каб знайсці тое, што аб’ядноўвае. І на ім, наколькі гэта магчыма, будаваць адзінства праз малітву, супольную дзейнасць, абарону хрысціянскіх і евангельскіх каштоў- насцей, а таксама праз культурныя і навуковыя падзеі.

    Адзінства не азначае паглынання іншых
    Можа здавацца, што экуменічная дзейнасць датычыць толькі тэолагаў. Безумоўна, важна, каб багасловы навучаліся, дасягалі ўзаемнага пагаднення, выражалі тое, у чым не згаджаюцца хрысціяне розных канфесій. Але адначасова з тым, экуменізм ствараецца “ў дарозе”. Святы Айцец Францішак адзначае, што гэта дарога з Хрыстом:
    “Не з маім Езусам супраць твайго, а з нашым Езусам. Гэта простая дарога, якую можна адолець праз малітву і дапамогу іншым. Маліцца разам. Экуменізм малітвы здзяйсняецца, калі адны моляцца за другіх, і ўсе – аб адзінстве. Затым ідзе экуменізм дзеяння – на карысць вялікай колькасці патрабуючых, мноства мужчын і жанчын, якія сёння пакутуюць з-за несправядлівасці і войнаў. Мы ўсе разам павінны ім дапамагаць. Любоў да бліжняга – вось экуменізм! Гэта ўжо і ёсць адзінства. Адзінства ў дарозе з Езусам”.
    У той жа час Папа падкрэслівае, што еднасць хрысціян не азначае паглынання іншых ці “зваротнага шляху”, каб хтосьці мусіў адрачыся ад уласнай гісторыі веры. Еднасць таксама не з’яўляецца аднароднасцю, уніфармізмам. “Розныя тэалагічныя, літургічныя, духоўныя і кананічныя традыцыі, якія развіліся ў хрысціянскім свеце, калі яны бяруць свой пачатак з традыцыі Апосталаў, з’яўляюцца багаццем для Касцёла”, – гаворыць Пантыфік.
   

Экуменізм – гэта:     • дзейнасць на карысць прымірэння хрысціян;     • дыялог розных канфесій і спроба ўзаемапаразумення;     • поўная талерантнасці і павагі пастава адносна бліжніх і іх рэлігійных традыцый.

    Цыклічнае святкаванне экуменізму
    Тыдзень малітваў аб еднасці хрысціян мае ўжо больш за 100-гадовую традыцыю. Упершыню ідэя міжканфесійнай малітвы аб адзінстве з’явілася ў ХІХ стагоддзі.
    У цяперашнім фармаце цыкл экуменічных мерапрыемстваў праводзіцца з 1908 года па ініцыятыве кс. Пола Уотсана. Адзначаецца паміж даўнім святам катэдры св. Пятра (18 студзеня) і святам навяртання св. Паўла (25 студзеня). Часам ініцыятыў так шмат, што, насуперак назве, Тыдзень мылітваў працягваецца некалькі тыдняў, а нават і месяц. Звычаем стала гасцінная “замена” прапаведнікаў падчас набажэнстваў – казанне ў святыні прамаўляе духоўнік іншай канфесіі.

Тыдні малітваў аб еднасці хрысціян дапамагаюць пашырыць адносіны паміж вернікамі розных канфесій. Мы больш даведваемся адзін пра аднаго, пачынаем разумець, што не трэба баяцца бліжняга, а наадварот – неабходна чуць і разумець іншага, вучыцца нечаму ў яго. Праз сумесную малітву ўсведамляем, што дзякуючы прынятаму сакраманту хросту з’яўляемся братамі і сёстрамі ў Хрысце.     Падобна як і ў кожнай сям’і не бывае ўсё гладка, так і сярод хрысціянскіх канфесій існуюць дагматычныя разыходжанні. Сёння створаны шматлікія багаслоўскія, міжцаркоўныя камісіі, мэтай якіх з’яўляецца пошук шляхоў вырашэння розных пытанняў, што ўзнікаюць паміж хрысціянскімі канфесіямі. Але для нас саміх нашмат важней маліцца ў сваіх супольнасцях адзін з адным і адзін за аднаго, просячы Бога паказаць шлях вырашэння рознагалоссяў, каб шукаць і знаходзіць тое, што нас аб’ядноўвае, а не раз’ядноўвае.     Цешыць той факт, што з боку хрысціянскіх канфесій ужо робяцца канкрэтныя сумесныя крокі ў гэтым накірунку. Гэта супольная сацыяльная праца (дыяканія), дапамога людзям у патрэбе, малітва, міжканфесійныя сустрэчы. Вельмі важна мець кантакт адзін з адным, бо ўзаемныя стасункі маюць вялікае значэнне: ухіляючыся ад дыялогу, нельга вырашыць ніводнай праблемы. Варта не забывацца, што экуменізм – гэта не нейкі лозунг, а перадусім сумесная праца, малітва і служэнне.     Мне здаецца, што Тыдні малітваў аб еднасці хрысціян, на жаль, мала дапамагаюць імкненню да адзінства. Пра іх амаль не гаворыцца ў цэрквах нашага горада, няма адмысловых набажэнстваў у храмах, а малітва ў катэдральным касцёле св. Францішка Ксаверыя – гэта хутчэй выключэнне, чым правіла. Думаю, так адбываецца, таму што нам пакуль утульна жыць у сваіх “канфесійных кватэрах”, а іншых хрысціян часта разглядаем як канкурэнтаў альбо нават ворагаў.     Мяркую, не трэба абмяжоўваць нашае імкненне да адзінства адным тыднем, а арганізоўваць рэгулярныя спатканні паміж прадстаўнікамі Цэркваў. На іх можна было б абмяркоўваць, у першую чаргу, пытанні сумеснага служэння ў грамадстве, магчыма, і пэўныя балючыя аспекты веравучэння і гісторыі. Некалькі гадоў таму мой сябра з Адэсы распавядаў, што ў іх горадзе існуе Савет хрысціян, які аб’ядноўвае афіцыйных прадстаўнікоў Цэркваў. Думаю, падобны “орган” у Гародні быў бы вельмі патрэбны.     Што да тэмы сёлетняга Тыдня малітваў аб адзінстве: “Прымірэнне – любоў Хрыста ахапіла нас”. Лічу вельмі важным, што звяртаем асаблівую ўвагу на любоў. Апошнім часам у сродках масавай інфармацыі і сацыяльных сетках часта сутыкаюся са скептычным, а нават і варожым стаўленнем да хрысціянства. Асноўны закід, які робяць людзі ў наш бок – гэта нязгоднасць жыцця вернікаў розных канфесій з іх рэлігійнымі перакананнямі. Адсутнасць любові, канкурэнцыя ці варожасць паміж наступнікамі Хрыста – гэта, я б сказаў, “фундаментальная” неадпаведнасць з Евангеллем. Калі ў нас няма любові да брата, дык што ж казаць пра любоў да няверуючага, ворага, праследавацеля?     Варта звярнуць увагу і на іншы аспект сёлетняга дэвіза: брат ці сястра з іншай Царквы – гэта не “ерэтык” ці “раскольнік”, якога я павінен “збавіць” у сваёй Царкве. Яны таксама ахоплены любоўю Хрыста і з’яўляюцца дзецьмі Божымі. Сваёй традыцыяй бліжні можа ўзбагаціць маю веру і, адпаведна, адносіны з Усявышнім.     За доўгія стагоддзі падзелаў у нас назбіраўся цэлы стос узаемных прэтэнзій. І першае, што ўсім патрэбна зрабіць для здзяйснення малітвы Хрыстовай аб адзінстве Яго вучняў – не ўваскрашаць гэтыя старыя крыўды, не зводзіць нейкіх рахункаў, не акцэнтавацца на тым, што раз’ядноўвае. Важна ўмець па-хрысціянску прызнаваць свае памылкі. Гэтак жа, як і ў сям’і. Часам падаецца, што праблему можна замаўчаць, і яна больш не выявіцца. Але гэта ілюзія: праз праблему не пераскочыш. Яе ў любым выпадку трэба вырашыць. Неабходна ўмець прагаворваць прадмет увагі, рабіць высновы, знаходзіць сілы, каб прызнаваць свае памылкі і прасіць прабачэння. Гэта надзвычай складана, амаль што немагчыма ў звычайным чалавечым жыцці. Але мы хрысціяне, і гэта менавіта тое, да чаго нас заклікае Хрыстос.     Немагчыма таксама папросту пераступіць праз адрозненні ў веравызнанні і сказаць, што гэта не так важна. Аб гэтых пытаннях таксама трэба разважаць. Неабходна разумець, што менавіта нас раз’ядноўвае. Тут немагчыма фарсіраваць еднасць. У іншым выпадку гэта будзе чарговая ілюзія еднасці, яе падробка. Таму на дадзеным этапе галоўнае – не паглыбляць нашых падзелаў.     Я сутыкаюся з прыкладамі супрацоўніцтва хрысціян і адзінства паміж імі. Цешуся тым, што, напрыклад, у Беларусі католікі і праваслаўныя супольна адстойваюць хрысціянскія каштоўнасці ў пытаннях біяэтыкі. Менавіта выклікі сучаснасці, якія закранаюць першаасновы хрысціянскай веры, найбольш яскрава паказваюць, дзе можам мець адзінства і супольна бараніць нашу веру.     Адным з найлепшых прыкладаў еднасці могуць быць так званыя “змешаныя” сем’і, дзе муж і жонка, адносячыся да розных хрысціянскіх традыцый, жывуць у згодзе і павазе адзін да аднаго і тых Цэркваў, у якіх выгадаваліся. Я сам з такой сям’і. Бабуля была каталічкай, а я стаў праваслаўным святаром. Удзячны Касцёлу за магчымасць паглыбіць сваю багаслоўскую адукацыю.     На працягу трох гадоў я атрымліваў стэпендыю для навучання на тэалагічным факультэце ў Германіі. Лічу гэта вельмі каштоўным досведам у сваім жыцці. Ведаю мноства прыкладаў добрага ўзаемадзеяння як з гісторыі, так і ў сучаснасці. Было, канешне, і адваротнае. І гэтага таксама нельга забываць, каб не паўтараць памылак у цяперашнім жыцці і ў будучых суадносінах паміж хрысціянскімі традыцыямі.