Z ks. Antonim Gremzą, duszpasterzem młodzieży oraz nauczycieli i wychowawców, rozmawiał ks. Paweł Sołobuda.

Jak Ksiądz ocenia 5-letnią działalność Duszpasterstwa "OPEN"?
Grodno jest miastem uczelni wyższych, a więc jest miastem studenckim. Nasze duszpasterstwo "OPEN", któremu nazwę wybrała sama młodzież, ma na celu pomagać młodemu człowiekowi otwierać się na Boga, Kościół i ludzi. W ciągu 5 lat działalności Duszpasterstwa da się zauważyć wiele dokonań. Byłem inicjatorem powstania Duszpasterstwa, którego w Grodnie bardzo brakowało. Obserwując młodzież, którą opiekowałem się w ciągu tych lat, zauważyłem, że ona chce być razem, a wspólnotę Kościoła odbierać w sposób bardziej rodzinny. Młodzież pragnie, aby duszpasterze troszczyli się o rzeczywiste potrzeby młodego człowieka i społeczeństwa, aby nie była to tylko troska teoretyczna, lecz przede wszystkim, wyrażona w apostolskim zapale i czynie. Nie chciałbym sam oceniać pracy Duszpasterstwa. Jako duszpasterz zawsze chciałem maksymalnych osiągnięć. Wiem, że młodzież potrafi dokonać wielu dobrych dzieł, wystarczy pomóc jej w odpowiednim momencie. Ocenę pozostawiam tym, którzy obserwują działalność i zaangażowanie w życie religijne młodzieży Grodna i diecezji. Młodzież jest bardzo aktywna: uczestniczy w diecezjalnych spotkaniach młodzieży, czuwaniach papieskich, akcjach dobroczynnych. †

   Ksiądz dużo czasu spędza w środowisku młodzieży. Jakie problemy najbardziej nurtują młodych ludzi?
    Przeprowadzając wśród młodzieży wierzącej sondaże o nurtujących ją pytaniach, zauważyłem, że najważniejszym problemem pozostaje pytanie: jak nie zmarnować swojego życia w świetle tylu propozycji, które podsuwa świat? Szczególnie problematyczne jest znalezienie właściwej drogi życia. Wielu z młodych ludzi waha się w podjęciu ważnych decyzji i szuka sensu prawdziwej miłości.

    Liczba członków Duszpasterstwa jest nieznacząca. Co należałoby uczynić, by ją powiększyć?
    W Grodnie studiuje i pracuje kilkanaście tysięcy młodych ludzi, a do Duszpasterstwa Akademickiego należy około 100 osób. Liczba ta nie jest zbyt pokaźna. Na pytanie: jak skuteczniej zachęcać młodych ludzi do udziału w Duszpasterstwie?, niejednokrotnie słyszałem odpowiedź młodzieży: "Nie gońmy się za liczbą, ale za stałą formacją tych, którzy świadomie przyszli do Duszpasterstwa". I rzeczywiście, to jest prawda. Świadczyć o Bogu będą ci, którzy żyją ideą Duszpasterstwa. Najlepszą oceną jest odpowiedź młodych osób, że "u nas jest fajnie i rodzinnie" i, że następnym razem na pewno zaproszą na spotkanie swoich przyjaciół z uczelni. Do reklamy Duszpasterstwa potrzebne są świadectwa młodzieży o tym, że Kościół interesuje się problemami młodych ludzi i stara się im pomóc.

    Jaki powinien być duszpasterz młodzieży?
    Powinien on akceptować każdego bez wyjątku człowieka i być gotowy go zrozumieć. Ważne jest także zrozumienie problemów młodzieży, by nie być obojętnym na nie, a umieć wskazać właściwą drogę życia. W tym wszystkim staram się kierować słowami bł. Jana Pawła II, który, będąc duszpasterzem akademickim w Krakowie, mówił do młodzieży: "Nie jest wcale najważniejsze, co ja wam powiem - ważne jest to, co wy mi powiecie". Duszpasterz powinien unikać każdej formy dyktatorstwa, udawania i nieszczerości. Dobry duszpasterz młodzieży nie jest rodzajem guru, jest tym, który chce prowadzić innych do Chrystusa.

   Czy współczesna młodzież ma swoje autorytety? Kogo pragną naśladować młodzi ludzie?
    Najpierw chcę zaprzeczyć myśleniu, że dzisiejsza młodzież nie ma autorytetów. Młodzież za swój autorytet obiera odważnych świadków, którzy żyją tym, co głoszą. Dzisiaj, niestety, jest ich niewielu. Bez wątpienia, religijnym autorytetem młodzieży naszego miasta i diecezji pozostaje bł. Jan Paweł II. Wielu wśród młodych ludzi z dumą wyznaje, że jesteśmy pokoleniem Jana Pawła II. Młodzież przypisuje swoim świętym patronom duże znaczenie, próbuje ich naśladować. I to też jest zadaniem duszpasterzy: wskazać na piękno życia świętych, szczególnie świętych patronów młodzieży, takich jak: św. Kazimierz, św. Stanisław Kostka, bł. Piotr Jerzy Frassatti i wielu innych.

    Jaka jest współczesna młodzież? Czego brakuje jej najbardziej?
    Na spotkania Duszpasterstwa Młodzieży przychodzi przeważnie młodzież najlepsza, która wie, Kogo i czego szuka w Kościele. Trudniej jest z tymi, którzy są po za Kościołem. Zauważalny jest problem słabej wiary młodzieży oraz braku kultury spędzania czasu bez alkoholu. Jest to wynik wychowania rodzinnego oraz wartości, które młody człowiek obiera za najważniejsze. Wśród nich jest poszukiwanie przyjemności za wszelką cenę, co najczęściej kończy się uzależnieniem i rozterkami duchowymi. Żyjemy w dobie poszukiwania dóbr materialnych, a nie troski o rozwój duchowości. Młodzież potrzebuje też dobrych realnych perspektyw swojego rozwoju, marzy o szczęśliwej rodzinie i małżeństwie, chce odgrywać swoją rolę w formowaniu przyszłości społeczeństwa.

    Jakie są plany na przyszłość?
    Cieszę się, że 7 października wraz z młodzieżą w Lidzie, Szczuczynie, Wołkowysku i Smorgoni udało się nam zrealizować akcję modlitewną "Różaniec przez telefon komórkowy". W przyszłości planujemy przeprowadzanie naszych tradycyjnych już akcji dobroczynnych w Centrum Korekcji Dzieci Upośledzonych, zbiórkę ofiar "Ciacho za ciacho". Wszystkie środki zebrane przez młodzież będą przeznaczone na zakupienie prezentów i rzeczy niezbędnych dla chorych dzieci. W tym roku Europejskie Spotkanie Młodzieży Taize odbędzie się w Berlinie. Nasza młodzież również weźmie w nim udział. Naszym marzeniem jest też organizowanie wśród młodzieży grodzieńskiej akcji ewangelizacyjnej.

    Co Ksiądz chciałby powiedzieć młodym osobom, które są z dala od Chrystusa?
    Nie chciałbym ich przekonywać do tego, do czego sami muszą dojść. Pragnę jedynie zachęcić, aby spróbowali uczynić pierwszy krok w kierunku Chrystusa. Potrzeba odrobinę dobrej woli, aby zapytać o Chrystusa, zacząć się modlić i szukać prawdy. Nic nie jest stracone nawet wtedy, kiedy czuje się pustkę. "Z jakim przestajesz, takim się stajesz" - żartobliwie mówił bł. Jan Paweł II. Dlatego młodym osobom, nie mającym bliższego kontaktu z Kościołem, życzę być bliżej tych rówieśników, którzy będą przyjaciółmi nie tylko na ulicy, uczelni i w pracy, ale także w kościele, podczas wspólnej modlitwy i chrześcijańskiej zabawy.

    Duszpasterstwo Nauczycieli istnieje już od 10 lat. Jak wygląda frekwencja członków Duszpasterstwa?
    Duszpasterstwo Nauczycieli i Wychowawców można odnieść do wspólnot najbardziej elitarnych. W każdą drugą niedzielę miesiąca pracownicy oświaty i wychowania gromadzą się na Mszę św. i wspólne spotkanie. W stałej formacji duszpasterskiej biorą udział przeważnie kobiety. Wiąże się to prawdopodobnie ze specyfiką pracy. W regularnych spotkaniach i warsztatach formacyjnych bierze udział od 30 do 50 osób. Jest to stała liczba uczestników Duszpasterstwa. Oczywiście, chciałoby się, aby grono zainteresowanych z każdym rokiem się powiększało. Do tego są potrzebne większa współpraca Kościoła i szkoły, a także wychowanie nowej kadry inteligencji katolickiej.

    Jakie są tematy spotkań?
   Wachlarz tematów jest szeroki: od religijnych (np. o wierze, Piśmie Świętym) do tych, związanych z pracą pedagogiczną i wychowawczą (np. trudny uczeń, pomoc nauczycielska). Odkąd jestem duszpasterzem nauczycieli i wychowawców, staram się wybierać tematy, które najbardziej nurtują nauczycieli. Przygotowuję konferencje i specjalne dyskusje. Z wykładami zapraszamy również prelegentów. Często sami nauczyciele przygotowują konferencje na wybrane przez z nich zagadnienia, np.: o współpracy nauczycieli i rodziców, chrześcijańskim wychowaniu, systemie wartości, roli katechezy w szkole, pomocy dzieciom ze środowisk patologicznych i inne.

    Dlaczego, według Księdza, na Białorusi nie ma katolickich przedszkoli i szkół? Za granicą takie szkoły cieszą się ogromnym powodzeniem?
   Oddanie dziecka do szkoły wyznaniowej należy do praw rodziców. Mianowicie dzięki inicjatywie rodziców, mają być uczynione pierwsze kroki w kierunku zakładania takich szkół dla dzieci i młodzieży. Od momentu wejścia w życie radzieckiej ustawy z 1918 r. "O rozdziale Kościoła od państwa i szkoły od Kościoła" w szkołach wciąż obowiązuje laicki system nauczania. Jeżeli na to pozwolą warunki, po zmianie tego systemu, w szkołach o charakterze katolickim będą bardzo potrzebni nauczyciele i wychowawcy katoliccy.

Czy spotkania w gronie nauczycieli i wychowawców dają możliwość bliższego zapoznania się? I czy do planów na przyszłość należy założenie Klubu Inteligencji Katolickiej?
    Duszpasterstwo Nauczycieli i Wychowawców stanowi zespół ludzi o podobnych zainteresowaniach i poglądach.
   Duszpasterstwo pomaga nauczycielom pokonywać trudności w szkole i rodzinie oraz dzielić się własnym doświadczeniem wiary i wychowania młodego pokolenia. Potwierdzeniem potrzeby wspólnoty był I Zjazd Nauczycieli Diecezji Grodzieńskiej w Sanktuarium Diecezjalnym w Trokielach w 2011 r., który został przygotowany dzięki pomocy członków Duszpasterstwa Nauczycieli z Grodna. Około 150 nauczycieli z różnych zakątków naszej diecezji dało piękno świadectwo swojej wiary i wspólnej modlitwy. Powołanie Klubów Inteligencji Katolickiej wymaga dłuższej perspektywy i potrzebuje przede wszystkim większej koordynacji duszpasterskiej nie tylko wśród nauczycieli, ale też wśród innych grup zawodowych.

    O czym powinien pamiętać nauczyciel katolik?
    Przede wszystkim starać się o to, by swoją pracę traktować nie jako zawód, a jako powołanie, aby towarzyszyć dzieciom i młodzieży w ich dorastaniu. Przy tym powinien pamiętać o tym, że skuteczność jego nauczania i wychowania będzie zależała od wierności Chrystusowi, Najlepszemu Nauczycielowi.

    Czy Duszpasterstwa Młodzieży i Nauczycieli mają perspektywy rozwoju?
    Duszpasterstwa Młodzieży i Nauczycieli są pokrewnymi grupami apostolskimi. Myślę, że perspektywa ich rozwoju w naszej diecezji jest wciąż aktualna. Wychowanie i duchowa formacja osób świeckich w Kościele jest jednym z ważnych wskazówek nauczania Soboru Watykańskiego II. Trudno jest sobie dzisiaj wyobrazić, że tak ważna dla Kościoła działalność, skierowana na wychowanie dojrzałych ludzi i odpowiedzialnych za Kościół wiernych, może zostać zaniedbana.

    Serdecznie dziękujemy za rozmowę.