GRODNO
Sobota,
20 kwietnia
2024 roku
 

Kościół św. Franciszka z Asyżu w Świsłoczy

Parafii i świątynie

Dekanat Brzostowica Wielka
Po raz pierwszy wzmianki o osadzie Świsłocz występują w źródłach pisemnych w końcu XV – początku XVI w. jako o Świsłoczy Wołkowyskiej, wielkoksiążęcym mieniu. Od 1542 r. Świsłocz należała do Zasławskich, od początku XVII w. – do Kryszpinów, od drugiej połowy XVIII w. do 1831 r. – do Tyszkiewiczów.
    Kościół w Świsłoczy został założony fundacją prywatną jeszcze w 1550 r., lecz w czasach reformacji działał jako zbiór kalwiński. Świątynię zwrócono katolikom w 1630 r. Nowy kościół drewniany pw. Trójcy Przenajświętszej został pobudowany w 1666 r. przez litewskiego podskarbiego Hieronima Kryszpina. W 1772 r. został on odnowiony przez ówczesną właścicielkę majątku Teresę Tyszkiewiczową. W 1782 r. kościół ponownie odnowił i ozdobił Wincenty Tyszkiewicz (…1816), ówczesny właściciel Świsłoczy. Drewniana świątynia miała następujące wymiary: 41 łokieć długości i 20 łokci szerokości (około 26 x 13 m). Dwupoziomowa wieża walmowa poznaczała fasadę główną. Wysoki dach gontowy nad ołtarzem kończyła sygnaturka. Osobnie stała dwupoziomowa czworokątna dzwonnica z zegarem. Terytorium kościelne obniesione było sztachetowym ogrodzeniem na ceglanych słupkach z taką samą bramą wejściową.
Do parafii świsłockiej w XIX w. należały kaplice w Grynkach, Krasnej i Rudni. W centrum rynku stała "kolumna pamiątkowa" – ceglany i otynkowany wysoki czworokątny obelisk pod kulą z krzyżem. W samej Świsłoczy przy ulicy Brzeskiej (obecnie Lenina) od drugiej połowy XIX w. mieściła się drewniana kaplica Anioła Stróża – graniasta, na kształt rotundy, budowla pod walmowym dachem z kopułą, stojąca między dwiema bramami. Za miastem, na miejscowym cmentarzu parafialnym, stała murowana kaplica pogrzebowa w stylu klasycyzmu, w której pochowana była Józefa z Sołogubów, żona ostatniego władcy Świsłoczy, generała Tadeusza Tyszkiewicza. Ta prostokątna w planie z półokrągłą apsydą (za którą dobudowano zejście do krypty ze strony ulicy) kaplica była pobudowana z kamienia i otynkowana. Fasadę główną wieńczyła nieduża wieżyczka czworokątna. W 1867 r., prawdopodobnie w związku z polityką władz carskich po powstaniu 1863 r., szczątki Józefy zostały ekshumowane i przeniesione na cmentarz na warszawskich Powązkach. Na cmentarzu zaczęli chować zmarłych także prawosławni. Dlatego na początku XX w. jeszcze dalej, w stronę Brzostowicy, katolicy założyli nowy cmentarz parafialny. W 1941 r. kaplicę Tyszkiewiczów rekonstruowano jako prawosławną cerkiew Podniesienia Krzyża. W czasach sowieckich świątynia została zrujnowana, a w latach 90. odbudowano ją z czerwonej cegły zewnętrznej i ona nadal jest czynna jako cerkiew prawosławna. Lecz półokrągła apsyda katolickiej kaplicy i dzisiaj jest widoczna na fasadzie ołtarza. Poza tym obok zachowało się wiele dawnych katolickich pomników nadmogilnych, a przed południową fasadą świątyni pozostały nawet mogiła Wiktora Kalinowskiego (…1863) i kamień pamiątkowy walczącym o niepodległość państwa.
    Po I wojnie światowej o kaplicach w Grynkach i Rudni już nie ma wzmianek, natomiast kaplica Świętego Anioła Stróża otrzymała status kościoła filialnego. W latach 30. w Świsłoczy pracowały siostry Rodziny Maryi, przełożona i 4 zakonnice. Liczba wiernych parafii świsłockiej przed II wojną światową wynosiła prawie 4 tys. osób.
    13 lipca 1943 r. w lesie koło miasteczka faszyści rozstrzelali proboszcza świsłockiego kościoła ks. Józefa Kozłowskiego, doktora prawa kanonicznego, wykładowcę seminarium w Pińsku. W czasie wojny spłonął kościół parafialny, a kościół filialny Anioła Stróża został zniszczony po wojnie. Obecnie na miejscu kościoła Trójcy Przenajświętszej stoi budynek administracyjny (na skrzyżowaniu ul. Lenina i Dzierżyńskiego, przy pl. K. Marksa). Zachowała się tylko część kościelnego ogrodzenia.
    1 maja 1990 r. ks. bp Tadeusz Kondrusiewicz przekazał parafię w Świsłoczy pod opiekę ojców franciszkanów. Pierwszym proboszczem odnowionej po długim okresie panowania ateizmu parafii oraz budowniczym nowego kościoła został o. Franciszek Nowakowski. Budowę nowego kościoła z czerwonej cegły zewnętrznej rozpoczęto w 1991 roku. W architekturze świątyni wykorzystano cechy neogotyckiego i neoromańskiego stylów. 2 października 1994 r. ks. abp Zenon Grocholewski z Rzymu dokonał poświęcenia kościoła. Podczas pierwszej Mszy św. kościołowi nadano tytuł św. Franciszka z Asyżu. 4 października 2004 r. z Grodna został przeniesiony do kościoła starożytny obraz św. Franciszka w srebrnych szatach. W 2005 r. rozpoczęto gruntowny remont wnętrza świątyni, który trwa do dnia dzisiejszego.
    Obecnie przy kościele pracują ojcowie franciszkanie. W parafii działają chóry dorosłych i dzieci oraz kółka różańcowe. Proboszczem parafii św. Franciszka z Asyżu w Świsłoczy jest o. Mirosław Mikłoszewicz.

 

Kalendarz 2022

Kalendarz
«Słowo Życia»
na rok 2022

Kalendarz liturgiczny

 
white
Obchodzimy imieniny:
Do końca roku pozostało dni:  256

Czekamy na Wasze wsparcie

skarbonkaDrodzy Czytelnicy!
Prosimy Was o pomoc w głoszeniu Dobrej Nowiny. Czekamy na Wasze listy, artykuły, zdjęcia i wsparcie finansowe gazety. Jako jedna rodzina "Słowo Życia" pragniemy nieść słowo Boże, mówić o Chrystusie i Kościele co raz większemu gronu ludzi na Białorusi oraz poza jej granicami.