Zgromadzeni w dniach 27-30 stycznia br. w Monachium (Niemcy – Bawaria) na Kongresie Duszpasterstwa Uniwersyteckiego przedstawiciele 40 krajów Europy oraz ruchów i stowarzyszeń kościelnych wspólnie się zastanawiali nad perspektywą współczesnych form duszpasterstwa studentów i wykładowców na wyższych europejskich uczelniach świeckich i kościelnych. Kongresowi przewodniczyli przedstawiciele Generalnego Sekretariatu Konferencji Katolickich Biskupów Europy, natomiast tematy do wspólnego rozważania zostały wybrane przez Sekcję Duszpasterstwa Uniwersyteckiego, która od 2006 r. prowadzi działalność w ramach Komisji ds. Katechizacji i Oświaty przy Radzie Konferencji Biskupów Katolickich Europy.

Działalność nowej Sekcji ds. Duszpasterstwa Uniwersytetów polega na określeniu stanu współpracy Kościoła i środowisk uniwersyteckich w różnych krajach Europy oraz koordynacji inicjatyw duszpasterskich w skali europejskiej. Warto zaznaczyć, że w posiedzeniach Sekcji uczestniczą osoby duchowne i świeckie z różnych krajów Europy, którym troska pasterska o środowiska uniwersyteckie szczególnie leży na sercu. Wśród nich są biskupi, profesorowie znanych uczelni oraz duszpasterze, którzy na co dzień prowadzą działalność pasterską wśród studentów. Właśnie ich udział w pracach przygotowawczych przed Kongresem dał możliwość podjęcia dyskusji nad następującą problematyką: charakterystyka sytuacji studentów i wykładowców w różnych krajach Europy; doświadczenie wiary w kontekście życia uniwersyteckiego; Kościół i nauka: dialog między wiedzą a kulturą. †

Prelegenci, którzy zostali zaproszeni z większych europejskich ośrodków uniwersyteckich, próbowali przedstawić wyżej wymienioną problematykę i podzielić się z uczestnikami Kongresu świadectwami swej działalności pastoralnej.
    Na początku Kongresu biskup Marek Jędraszewski, przewodniczący Sekcji ds. Duszpasterstwa Uniwersyteckiego, poprosił wszystkich o postawienie w centrum uwagi tematu przewodniego "Edukacja, formacja i Ewangelia. Perspektywy duszpasterstwa uniwersyteckiego" jako odpowiedzi na wezwanie nauczania papieża Benedykta XVI o niebezpieczeństwie nowego humanizmu na wyższych uczelniach europejskich oraz o potrzebie realizmu wiary na sali uniwersyteckiej. Wypracowanie wspólnego poglądu na ten temat towarzyszyło uczestnikom Kongresu podczas słuchania referatów, a także w czasie prac w mniejszych grupach językowych (niemieckiej, angielskiej, włoskiej).
    Biskup Vincent Nichols, przewodniczący Komisji ds. Katechizacji przy Radzie Biskupów Katolickich Europy, przytoczył przykład jednej z form pracy duszpasterskiej wśród studentów oksfordzkiego uniwersytetu w XIX w. Przypomniał on postać angielskiego konwertyty i naukowca, nowego błogosławionego Kościoła kardynała Henryego Newmana. Dzisiaj może on posłużyć za wzór duchowej troski profesora i duszpasterza o swoich studentów. Dzięki niemu w Anglii powstał ruch oksfordzki, który zaowocował wieloma czołowymi postaciami w Kościele katolickim.
    Jednym z ważnych punktów programu Kongresu była możliwość dzielenia się doświadczeniem pracy pastoralnej na uczelniach w swoich krajach. Przybrało to formę świadectwa o działalności tak duszpasterzy, jak i studentów. Wszyscy dostrzegli pewien kontrast, jaki zachodzi między uczelniami w krajach bloku postsowieckiego i Europy Zachodniej. Na przykład, delegat Cerkwi Greckokatolickiej z Ukrainy podkreślił, że pomimo zgody władz świeckich na prowadzenie działalności pastoralnej na wyższych uczelniach, istnieje brak specjalistycznego przygotowania kapelanów uniwersyteckich. Odczuwalna jest ich niewielka ilość. Natomiast odmienna sytuacja panuje na uniwersytetach Hiszpanii, Portugalii i Włoch. Pod względem posiadania zorganizowanych struktur duszpasterskich te państwa mają bardzo wysokie osiągnięcia. Jednak, jak zaznaczali pochodzący z tych krajów duszpasterze, zachodzi wielka potrzeba duchowego odrodzenia działalności. To stanie się możliwe jedynie przez znalezienie właściwych nowych form ewangelizacji mocno zlaicyzowanego społeczeństwa. Na porządku dziennym są tu zagrożenia skrajnego krytycyzmu, racjonalizmu i liberalizmu.
    Doświadczeniem skutecznej współpracy miedzy Kościołem katolickim a władzami uniwersytetu w Monachium podzielił się kanclerz tej uczelni p. Albert Berger, akcentując m.in. uwagę na ścisłej współpracy kadry profesorskiej i duszpasterstwa uniwersyteckiego, istniejącej od dziesięcioleci. Współpraca ta polega także na wspólnej organizacji akcji charytatywnych i kościelnych.
    Podczas wspólnego poszukiwania odpowiedzi na pytania o możliwość pogodzenia wiary i różnych dyscyplin wiedzy prelegenci podkreślali przede wszystkim konieczność przekazywania wartości ogólnoludzkich, takich jak dobro, piękno i prawda. Pomogłoby to w ewangelizacji wiedzy, która jest skazana na oderwanie od wartości nadprzyrodzonych. Prelegenci wypowiadali się o tym, że obecność tych wartości jest potrzebna zarówno w dziedzinie bioinformatyki, jak i ekonomii. Jednym z ważnych wniosków Kongresu była skierowana do duszpasterzy krajowych zachęta do tworzenia programu duszpasterskiego, który byłby dopasowany do warunków każdego kraju i pomagał w formowaniu przyszłej kadry inteligencji katolickiej. Podkreślano także konieczność pastoralnej formacji studentów w oparciu o zasady nowej ewangelizacji. Zdaniem większości uczestników, powstrzymałoby to proces laicyzacji i w przyszłości ochroniłoby społeczeństwo Europy przed utratą chrześcijańskiego oblicza.
    Uczestnicy Kongresu mieli też bezpośrednią możliwość spotkania się w ośrodku duszpasterskim ze studentami najstarszej uczelni w Monachium – uniwersytetu im. Ludwika Maksymiliana. Szczególną pamięcią są tam otaczani studenci, którzy w czasie II wojny światowej stworzyli tajną organizację antyfaszystowską pn. "Biała Róża". Wielu wychowanków tej uczelni w czasie wojny oddało życie w obronie wartości ogólnoludzkich i chrześcijańskich.
    Na zakończenie Kongresu arcybiskup archidiecezji Monachium i Freising kardynał Reinhard Marx przyjął wszystkich uczestników w katedrze monachijskiej. Kardynał życzył wszystkim owocnej realizacji idei duszpasterskich Kongresu i intensywnego rozwoju duszpasterstw uniwersyteckich w całej Europie.