Папяльцовай серадой у Касцёле распачаўся Вялікі пост. У добрым перажыванні пакаяннага перыяду вернікам садзейнічае ўдзел у набажэнстве Крыжовага шляху. Чаму так важна не абмінуць яго ўвагай, і які плён здабывае чалавек, засяроджана чэрпаючы са шматвекавой традыцыі?

Гісторыя Крыжовага шляху
    Традыцыя велікапоснага набажэнства бярэ пачатак у першых стагоддзях хрысціянства. Напярэдадні гадавіны ўваскрасення Езуса Яго паслядоўнікі здзяйснялі паломніцтвы ў Святую Зямлю і шукалі сведчанні жыцця Збаўцы. Але з пашырэннем хрысціянства ў свеце далёка не ўсе мелі магчымасць прымаць удзел у малітоўных працэсіях вуліцамі Іерусаліма. Такім чынам, сталі распаўсюджвацца духоўныя паломніцтвы ў Святую Зямлю.
    У сярэднія вякі папулярнасць набралі т. зв. Кальварыі (ад лац. “Calvaria” – “Галгофа”). Вернікі выбіралі ў сваёй мясцовасці ўзвышаную тэрыторыю, якая б сімвалічна нагадвала пра месца ўкрыжавання Бога-Чалавека. Будавалі там капліцы або змяшчалі скульптуры на сюжэт Пакут Хрыста. Часам тут можна было натрапіць на сцяжынкі, якія вядуць да журботнай фігуры Найсвяцейшай Маці. Гэта сведчыць аб тых рэлігійных акцэнтах, што былі характэрны для дадзенай мясцовасці. †

Належыць да кола Апостальскіх Айцоў, якія дэпазіт веры і пераемнасць Традыцыі прынялі з рук бліжэйшых вучняў Хрыста. Да самага канца старанна абараняў артадаксальнасць, упэўніваючы ў ёй сваю паству. Аддаў жыццё за веру ў Езуса.

Спяваў на кастры
    Дакладнае месца нараджэння святога невядома. Хутчэй за ўсё, гэта была Азія, паколькі ведаем, што евангеліст Ян скіраваў яго на навучанне ў Смірну (сёння горад Ізмір у Турцыі), дзе пазней той стаў ардынарыем. Ва ўзросце 30-ці гадоў прыняў святарскія пасвячэнні. Біскупскую сакру – паводле сведчання Тэртуліяна і Гераніма – яму ўдзяліў умілаваны вучань Хрыста.
    Вернікі дыяцэзіі вельмі паважалі біскупа Смірны. Аднак язычнікі здолелі падбухторыць натоўп супраць яго. Нагодай для гэтага сталі ганенні на хрысціян, распачатыя вядомым, але яшчэ не здольным зразумець “рэлігію Назараніна” імператарам-філосафам Маркам Аўрэліем.
    Вернікі пераканалі біскупа ўцячы з горада. Але ён зрабіў гэта хутчэй дзеля сваёй паствы, чым дзеля самога сябе. †

Успаміны і перажыванні старэйшага пакалення – гэта жывы ўрок гісторыі для маладых людзей. Дастаткова часта жыццё нашых бабуль і дзядуль, нібы такое звычайнае і простае, напоўнена цяжкасцямі і цярпеннем. Аднак ніколі ў гэтых людзей не было недахопу сіл і мужнасці, каб з унутранай рашучасцю абараняць свае каштоўнасці і веру, жыць, у першую чаргу, не для сябе, а для Бога.
    Сёння “накіроўваемся” ў мястэчка Адэльск, каб пазнаёміцца з Антоніем Пясэцкім. Каранны адэльшчанін наблізіць нам некаторыя старонкі гісторыі мясцовай парафіі, каб памяць пра іх не знікла.

Мястэчка Адэльск і касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Панны Марыі – гэта мая родная парафія. Тут у 1929 годзе я з’явіўся на свет. Выхоўваўся ў каталіцкай сям’і, дзе кожны песціў у сваім сэрцы веру ў Бога. Можа таму, будучы яшчэ малым хлопцам, я пачаў служыць у касцёле як міністрант. Бачыў там людзей, якія шчыра маліліся, прыступалі да святых сакрамантаў, даручалі сваё жыццё Хрысту і будавалі парафіяльную сям’ю. †

☞ Велікапосныя рэкалекцыі для Святога Айца і Рымскай курыі, якія будуць доўжыцца з 18 па 23 лютага, правядзе 53-гадовы партугальскі святар, кансультант Папскай Рады па справах культуры, віцэ-рэктар і выкладчык Лісабонскага каталіцкага ўніверсітэта, тэолаг і паэт кс. Хасэ Таленціна дэ Мендоса. Тэма духоўных практыкаванняў – “Пахвала і прага”. Як і ў папярэднія гады, рэкалекцыі пройдуць у “Casa Divin Maestro” (“Дом Боскага Настаўніка”), што ў Арычы, у 30-ці кіламетрах ад Рыма. У гэтыя дні не будзе ніякіх публічных мерапрыемстваў з удзелам Пантыфіка.†

Песні жальбы… Год за годам падчас Вялікага посту, здаецца, нічога новага, незвычайнага – тыя самыя малітвы і спевы, тыя ж словы. І мы прызвычаіліся да гэтага. Выконваем хутчэй “бо так трэба”, чым “гэтага прагну” – даніна традыцыі! Але калі ўдумацца ў сэнс велікапосных набажэнстваў, калі прапусціць іх глыбока праз сваё сэрца, то такім, як раней, Табе ўжо не быць...
    У спякотнай пустыннай краіне прапаведаваў Юнак. Ён гаварыў, што Бог адзін, што Ён міласэрны і любіць кожнага чалавека. Простая для сённяшніх, але такая далёкая для людзей таго часу ісціна. Здавалася б, гэта самае лёгкае – паверыць, што, нягледзячы на тое, які Ты, не зважаючы на Твае грахі, ёсць Нехта, хто Цябе ўсё роўна любіць, прабачае і ў любую хвіліну гатовы прыйсці на дапамогу.
    Але тое падалося занадта складана, незразумела ці... страшна? І гэтага Юнака адправілі да Понція Пілата, каб вырашыў, што з Ім рабіць. Пазіраючы зверху на тлум, пракуратар бачыў толькі разгневаных гараджан. Юнак жа ведаў кожнага. Менавіта гэтыя твары нядаўна ўсміхаліся, усцілаючы Яго шлях пальмавымі галінкамі. І гэтыя ж твары цяпер сказіла грымаса агіды, рукі накіраваліся ўгору, а з вуснаў гучна даносілася: “На крыж!”. Ён заглянуў у душу кожнаму. І адзін з тлуму апусціў вочы: яму не хапіла смеласці ўзняць позірк, каб паглядзець на Асуджанага. †

У пэўны горад прыехаў акрабат. Ён расцягнуў паміж 2-ма высоткамі канат. Знізу сабраліся людзі, зацікаўленыя гэтай падзеяй. Акрабат спытаўся: “Ці верыце, што я прайду па гэтым канаце і нічога са мной не зробіцца?”. Адны адказалі, што вераць. Іншыя мелі сумненні. Мужчына спрытна прайшоўся па канаце. Яго подзвіг быў узнагароджаны гучнымі воплескамі.
    Акрабат зноў стаў перад сабранымі, на гэты раз з тачкай. І зноў задаў пытанне: “Ці верыце, што я прайду па гэтым канаце з тачкай?”. Людзі, бачачы, што мінулым разам яму ўдалося і зрабіў гэта так лоўка, нібы ішоў па цвёрдай зямлі, у большасці крыкнулі што вераць, хоць і цяпер знайшлося некалькі недаверлівых. Акрабат зноў узабраўся на будынак і, піхаючы перад сабой тачку, без цяжкасцей прайшоўся па канаце. †

“Марафон споведзі”
прайшоў у Мексіцы
“Мітрапалітальная катэдра як маці ўсіх касцёлаў архідыяцэзіі і сядзіба біскупа з’яўляецца канкрэтным пунктам адліку для служэння прабачэння, якое мы здзяйсняем разам з Пастырам”, – сказаў кс. Рыкарда Валенцуэла, рэктар катэдры Мехіка.
    “Марафоны споведзі” ў мясцовай катэдры сталі ўжо традыцыйнымі ў перыяд Вялікага посту і Адвэнту, служачы духоўнай падрыхтоўкай да Вялікадня і Божага Нараджэння. Вопыт мінулагодніх душпастырскіх акцый паказаў, што падзея карыстаецца ў вернікаў папулярнасцю.†

Храналогія падзей

З 31 студзеня па 7 лютага ў Ватыкане праходзіў 4-ты ў гісторыі Касцёла ў Беларусі візіт біскупаў ad limina Apostolorum. Рэдакцыя “Слова Жыцця” распавядае, як гэта было і якую ацэнку атрымаў наш Касцёл у ведамствах Святога Пасаду.

31 студзеня
    Біскупы прынялі ўдзел у агульнай аўдыенцыі Святога Айца Францішка на плошчы св. Пятра. Традыцыйна пасля папскай катэхезы прысутныя іерархі з розных частак свету, у тым ліку з Беларусі, мелі магчымасць асабіста прывітаць Пантыфіка і абмяняцца з ім некалькімі словамі. †

У Касцёле распачаўся Вялікі пост. Першым днём гэтага літургічнага перыяду з’яўляецца Папяльцовая серада, калі святар пасыпае попелам галовы вернікаў і гаворыць знамянальныя словы: “Кайцеся і верце ў Евангелле”. На працягу 40-ка дзён Вялікага посту мы павінны асаблівым чынам засяродзіцца на тым, што патрабуем пакаяння, таму што грэшныя. У гэты перыяд таксама дзякуем Езусу за Яго пакуты і смерць, якую Ён прыняў з любові да кожнага чалавека. †

Да Сусветнага дня хворага

Здаецца, звычайны дом, зялёны лужок, кветкі… і дзіцячая далонь. Усё было б так проста, калі б не было так складана. Гэтую карціну намалявала Даша Кавалеўская, якая ўжо на працягу 9-ці месяцаў знаходзіцца ў рэанімацыі Гродзенскай абласной дзіцячай клінічнай бальніцы. Маленькая рука нібы адбілася на нябачнай бальнічнай шыбе, што аддзяляе дзіця ад бацькоў. Але кожны з Вас можа дакрануцца да далоні дзяўчынкі і зрабіць так, каб яна хутчэй вярнулася дадому.

Спярша думалі, “раздыхаецца”
   Бяда прыйшла ў дом Казіміра і Вікторыі Кавалеўскіх з Гродна неспадзявана. “Як і належыць, у 9-месячным узросце мы з Дашай пайшлі на агляд да ўрачоў, – успамінае мама 2-гадовай дзяўчынкі. – Мяне непакоіла, што дачка моцна кашляла. Нас паклалі ў бальніцу з дыягназам «пнеўманія». Месяц – у бальніцы, нядзелю – дома. І так па крузе, ажно пакуль не паставілі канчатковы дыягназ – «спінальная аміатрафія Вердніга-Гофмана»”. †

Заўсёды зычлівая, адкрытая на дапамогу, поўная веры і міласэрнасці да іншых. Св. Джузэпіна Бахіта спазнала ў жыцці больш цярпення, чым сапраўднага шчасця. Але яе сведчанне рашуча паказвае, што менавіта Бог, а не чалавек, з’яўляецца Панам кожнай істоты.

Дзяцінства ў няволі
    Нарадзілася каля 1869 года ў Дарфуры ў Судане. Калі мела 7 гадоў, была выкрадзена з бацькоўскага дома арабскімі гандлярамі і прададзена ў рабства. Яе назвалі Бахітай, што па-арабску значыць “шчаслівая”. Гэтае імя з часам аказалася прарочым.
    У няволі дзяўчына правяла 10 гадоў. Некаторы час знаходзілася на службе ў маці і жонкі аднаго генерала. Там яе кожны дзень збівалі да крыві, ад чаго да канца жыцця на целе засталося 144 шрамы. Сын іншага гаспадара аднойчы так жудасна пабіў дзяўчыну, што ёй спатрэбіўся цэлы месяц, каб паправіцца. Афіцэр турэцкай арміі загадаў нажом выразаць на скуры рабыні балючыя татуіроўкі. На адкрытыя раны насыпалі змешаную з мукой соль, каб малюнак застаўся на больш доўгі час.
    Ва ўспамінах, напісаных праз многа гадоў, жанчына прызнала гэтую падзею самай страшнай. †

Папа Францішак
    Езус пакінуў у дар Касцёлу сваю моц аздараўлення: “Тым, хто паверыць, будуць спадарожнічаць такія знакі: […] На хворых будуць ускладаць рукі, і яны выздаравеюць” (Мк 16, 17–18). У Дзеях Апосталаў чытаем апісанне аздараўленняў, здзейсненых Пятром (параўн.: 3, 4–8) і Паўлам (параўн.: 14, 8–11). Адказ на дар Езуса – заданне Касцёла, які ведае, што павінен ахінаць хворых такім жа, як яго Пан, позіркам, поўным пяшчоты і спачування. Душпастырства службы аховы здароўя ёсць і назаўсёды застанецца неабходнай і важнай задачай, якую трэба рэалізаваць з пастаянна новым запалам, пачынаючы з парафіяльных супольнасцей ажно да найлепшых цэнтраў аховы здароўя. Не можам не ўзгадаць пра чуласць і настойлівасць, з якімі многія сем’і апекуюцца сваімі дзецьмі, бацькамі і сваякамі, хранічна хворымі ці з сур’ёзнай інваліднасцю. Апека, аказваемая ў сям’і, з’яўляецца незвычайным сведчаннем любові да чалавечай асобы і павінна акружацца адпаведным прызнаннем і падтрымлівацца адпаведнай палітыкай. Таму ўрачы і медсёстры, святары, кансэкраваныя асобы і валанцёры, члены сем’яў і ўсе, хто займаецца апекай над хворымі, удзельнічаюць у гэтай місіі Касцёла. Маем справу з супольнай адказнасцю, якая ўздымае вартасць штодзённай паслугі кожнага.
Фрагмент паслання Святога Айца на XXVI Сусветны дзень хворых  †