На шляху да святасці

Сённяшні свет у пагоні за матэрыяльнымі каштоўнасцямі забыўся аб адной вельмі важнай праўдзе Касцёла, што заключана ў вызнанні веры, а менавіта аб еднасці святых. Гэтае навучанне Касцёла ўяўляецца нам часта як нешта далёкае альбо тое, што нас не датычыцца. У праўдзе аб еднасці святых заключана ўся сутнасць жыцця, якая на першы погляд можа падацца незаўважнай, але якой мы няспынна можам карыстацца. Таму варта задаць сабе пытанне: “Як увасобіць гэта ў жыццё?”.

Па сваёй натуры мы прызвычаены пра­сіць аб дапамозе лю­дзей, што нас акружаюць, і гэта, бясспрэчна, добра, але часта мы пры гэтым забываемся аб іншых нашых памочніках – з неба. Хто з нас у цяжкія хвіліны жыцця просіць аб дапамозе з неба, аб заступніцтве святых у розных патрэбах? Давайце задумаемся, ці не разлічваем мы на сучасны свет больш, чым на Бога? Хто ж нам дапаможа дайсці да вечнага жыцця? Cвятыя хочуць дапамагаць нам у нашых жыццёвых праблемах і справах, што датычацца збаўлення. Ці выкарыстоўваем мы гэтую дапамогу? †

З кс. Міхалам Ластоўскім, мадэратарам супольнасці “Жывы Ружанец” у нашай дыяцэзіі, аб ружанцовай малітве і адгаворванні Ружанца дзецьмі і моладдзю размаўляў кс. Павел Салабуда.

– Ксёндз Міхал, у першую чаргу хацелася б выказаць свае віншаванні з нагоды прызначэння Вас дыяцэзіяльным мадэратарам супольнасці “Жывы Ружанец”. Раскажыце, калі ласка, якімі будуць Вашыя далейшыя заданні?
    – Па волі кс. б-па Аляксандра Кашкевіча я быў прызначаны мадэратарам супольнасці “Жывы Ружанец” і Ружанцовых колаў Гродзенскай дыяцэзіі. Мае далейшыя абавязкі будуць звязаны з усім, што датычыцца функцыянавання, фарміравання і дзейнасці супольнасці: арганізацыя сустрэч адказных і мадэратараў, клопат аб тэалагічнай і духоўнай фармацыі ўсіх членаў “Жывога Ружанца”. †

14 верасня скончыліся рэкалекцыі з кс. Антанэла Кадэду, які прыехаў у Масты, каб наблізіць людзям Бога, каб паказаць жывога Госпада, які ёсць сярод нас. Два дні шчырай малітвы, адарацыя, простыя, поўныя энтузіязму канферэнцыі. Кс. Антанэла – італьянскі харызматык, які мае за сабой 30 гадоў святарства. Ён жыве разам з беднымі ў Сан-Паўлу, што ў Бразіліі. Штодзень ён нясе Евангелле наркадылерам, прастытуткам і заблукалым душам. Аб знаёмстве з Беларуссю, Святым Духу і служэнні з кс. Антанэла размаўлялі Яна Ткачук і кс. Юрый Жэгарын.

– Ксёндз Антанэла, як Вы атрымалі запрашэнне ў Беларусь і чаму згадзіліся?
    – Пачалося ўсё з таго, што святар з Беларусі папрасіў адну з місіянерак нашага таварыства запытацца ў мяне, ці магу я прыехаць. Я нават не ведаю, які гэта быў святар. Я проста згадзіўся. Мне заўсёды вельмі хацелася прапаведаваць у Беларусі – краіне, дзе яшчэ застаецца вялікі ўплыў Расіі. †

Господь призвал к святой жизни каждого христианина. Всех без исключения. Его призыв направлен не только к священникам, миссионерам, монашеским сестрам. Каждый христианин любой национальности, будь он беден или богат, учен или малограмотен, влиятелен или совершенно безызвестен, призван к святости.

Этот призыв к святой жизни основан на святости Бога. Именно потому, что Бог свят, Он требует, чтобы и мы были святы. Многие христиане обладают так называемой культурной святостью. Они приспосабливаются к характеру и нормам поведения окружающих их христиан. Поскольку христианская культура вокруг них в большей или меньшей мере свята, то и они более или менее святы. Но Бог призывает нас быть похожими на Него, а не на окружающих христиан. Святость означает не что иное, как уподобление характеру самого Бога.†

Перш чым мы пачнём размаўляць аб сужэнстве і сям’і, давайце паставім канкрэтныя пытанні. Навошта жыве чалавек? Які сэнс яго існавання ў свеце, калі ён і так павінен памерці?

Чалавек жыве не для таго, каб паміраць, але для таго, каб быць святым і мець вечнае шчасце ў небе. Святасці можна дасягнуць праз малітву і выкарыстанне сакраментальных ласкаў, аб якіх трэба прасіць і якіх трэба дабівацца. Сакраментальная ласка з’яўляецца вельмі канкрэтнай, хоць і нябачнай, дапамогай у дарозе да збаўлення. Важным элементам узрастання і сталасці чалавека з’яўляецца пакорнае прызнанне таго, што ён не ўсяго можа дасягнуць уласнымі сіламі.
    Заключаючы сужэнства, чалавек бярэ на сябе дадатковы абавязак клапаціцца пра збаўленне сужэнца, а ў будучым і дзяцей. Дзякуючы мужу, жонка павінна станавіцца ўсё лепшай, набліжаючыся да святасці, і наадварот: муж, дзякуючы жонцы. Усякае нараканне на сужэнца, што стаў горшым, чым быў у дзень шлюбу, – гэта, па сутнасці, абвінавачванне сябе ў невыкананні задання ўзаемнай падтрымкі адзін аднаго ў дарозе да святасці. †

Я хацела б з Табой пазнаёміцца…

Дарагі мой Ян Павел II,
    Дзякую за дабрыню Тваю,
    Аб якой я ад кожнага чую.
       Ты – святы,
       Ты – наша сонца,
       Заўжды з усмешкай Ты.
    Я хацела б з Табой пазнаёміцца,
    Да Цябе прытуліцца хацела бы,
    Але Ты ўжо з Богам побач, Ты ў небе.
       Калі малітвы свае ўзношу,
       Тваю любоў я адчуваю.
       Ты прыкладам свайго жыцця
       Дарогу праўды паказаў мне.
    Яшчэ малое я дзіця,
    І моцна Бога я кахаю,
    Людзей навокал... і Цябе,
    Бо ўва мне веру абуджаеш.

Мілена Пракопенка (8 гадоў)

†

“О, калі б ведалі грэшнікі Маю міласэрнасць, не гінула б іх столькі. Кажы грэшным душам, каб не баяліся наблізіцца да Мяне, кажы аб Маёй вялікай міласэрнасці... Я чакаю іх душы, а яны абыякавы да Мяне. Я люблю іх так ласкава і шчыра, а яны мне не давяраюць. Я хачу абсыпаць іх ласкамі, яны ж не хочуць іх прымаць. Яны ставяцца да Мяне, як да чагосьці мёртвага, але Я маю Сэрца, поўнае любові і міласэрнасці”.

Такое пасланне пачула св. Фаустына падчас аб’яўлення Езуса. Сціплая, простая манахіня перажыла аб’яўленне, у якім убачыла Езуса з узнесенымі рукамі. Адна Яго рука была паднята для бласлаўлення, а другая дакраналася да адзення на грудзях. З сэрца Езуса выходзілі два вялікія промні чырвонага і белага колераў. Гэтае аб’яўленне павінна было прыгадаць усяму свету, што Бог прагне, каб людзі ведалі Яго міласэрнасць, што яна даступна ўсім, а асабліва грэшнікам.
   
    “Я – Любоў і Міласэрнасць”, – казаў аб сабе Езус, просячы сястру Фаустыну, каб яна абвясціла гэтае пасланне ўсяму свету. Ён указаў таксама пяць спосабаў, якімі людзі могуць выпрошваць збаўленне для сябе і ўсяго свету: Вяночак да Божай міласэрнасці, малітва перад абразом Езуса Міласэрнага з надпісам “Езу, давяраю Табе”, малітва ў гадзіну смерці Хрыста на крыжы, называемая Гадзінай міласэрнасці (15.00), святкаванне ўрачыстасці Божай міласэрнасці і пашырэнне культу Божай міласэрнасці малітвай, словам і ўчынкам. Хутка пасля смерці сястры Фаустыны пачаў развівацца культ Божай міласэрнасці. Цяпер у першую нядзелю пасля Вялікадня каталіцкі Касцёл ва ўсім свеце адзначае свята Божай міласэрнасці, якое было ўстаноўлена папам Янам Паўлам II у 1995 годзе спачатку для польскіх дыяцэзій, а з 2000 года для ўсяго Касцёла.†

“Хрыстос Уваскрос, каб чалавек знайшоў сапраўднае значэнне існавання, каб чалавек жыў паўнатой уласнага жыцця: каб чалавек жыў з Бога і ў Богу. Не адкідвайце Яго, вы, якія будуеце чалавечы свет. Не адкідвайце Яго, вы, якія якім-небудзь чынам у якой-небудзь галіне будуеце сённяшні і заўтрашні свет... Не адкідвайце Хрыста: Ён з’яўляецца вуглавым каменем!” (Ян Павел II) 

У каталіцкім Касцёле сёння Пальмовая нядзеля, якая адкрывае перад намі выключны час – Вялікі тыдзень. Гэтыя дні, багатыя на літургічныя традыцыі, з’яўляюцца для вернікаў сапраўдным дарам, паколькі дазваляюць нанова адкрыць сэнс жыцця. Без іх “наша вера была б пустой”, а таму варта імкнуцца да глыбокага перажывання і разумення Вялікага тыдня, да ўсведамлення, што нашае адкупленне здзейснілася на крыжы, калі Хрыстос, паміраючы, знішчыў нашу смерць, а ўваскрасаючы, даў нам жыццё вечнае. †

“Навярніцеся да мяне ўсім сваім сэрцам праз пост і плач, і лямант” (параўн. Ёэл 2, 12), – чытаем у адным з фрагментаў Святога Пісання, які ўводзіць нас у атмасферу Вялікага посту. А якія цікавыя прапановы перажывання гэтага перыяду ў сям’і мы можам выкарыстаць, каб у нашых дамах адбывалася літургія, падобная да той, якая адбываецца ў касцёле?

Калі ў сям’і з’яўляюцца дзеці, перажыванне Вялікага посту пачынае атрымліваць новыя формы: становіцца больш не толькі індывідуальнай, але і сямейнай малітвы, члены сям’і прымаюць пастановы і штодзённа вечарам кожны расказвае, як справіўся з гэтым, бацькі з дзецьмі разам удзельнічаюць у Крыжовым шляху і Песнях жальбы. Здаецца, што гэта самыя простыя рэчы, але якія ж яны важныя, бо дазваляюць разам падрыхтавацца да найважнейшага хрысціянскага свята, заахвочваюць адчыніць сэрцы Богу, які кліча нас, аддае сябе за нас і прапануе нам вечнае жыццё.
    Не трэба тлумачыць, што кожны з нас асабіста павінен перажыць гэты перыяд з Богам, пасціць, шкадаваць за грахі, маліцца, рабіць добрыя ўчынкі... Але акрамя гэтага бацькі і дарослыя павінны таксама раіць малодшаму пакаленню, дзяліцца асабістым вопытам перажывання Вялікага посту, а таксама растлумачваць смерць Божага Сына, яе значэнне, тое, як мы можам прыняць Збаўленне Хрыста і перажыць таямніцу Уваскрасення. Таму варта падумаць над тым, каб увесці своеасаблівыя сямейныя рытуалы, якія дапамогуць у перажыванні Вялікага посту. Тут можна прывесці выказванне бл. Яна Паўла II, які звярнуўся да ўсіх бацькоў са словамі: “Вы павінны рабіць усё, каб Бог прысутнічаў і ўшаноўваўся ў Вашых дамах. Не забывайцеся пра супольную, штодзённую малітву...†

Ужо за намі першыя дні Вялікага посту, велікапосныя набажэнствы Крыжовага шляху, Песень жальбы. У Касцёле вельмі часта гавораць, што гэта асаблівы час, дадзены нам, каб пакаяцца і навярнуцца. Гэты час павінен стаць для кожнага католіка нагодай, каб яшчэ лепш прыглядзецца да свайго хрысціянства і адносін з Богам. Ён павінен таксама стаць часам, калі трэба больш пакутаваць за свае грахі і прымаць пастановы, якія павінны дапамагчы нам у працы над сваімі самымі частымі заганамі. Усе пакаянныя і малітоўныя практыкі, у якіх мы ўдзельнічаем падчас Вялікага посту, з’яўляюцца праяўленнем нашай удзячнасці Езусу за справу збаўлення. Той, хто жадае паказаць сваю ўдзячнасць, прысутнічае на гэтых набажэнствах, а той, каму ўсё гэта абыякава, мае іншыя справы і заняткі.
    У нашай рэлігійнай традыцыі адным з практыкуемых велікапосных набажэнстваў з’яўляецца набажэнства Песень жальбы. Гэтае набажэнства мае сваю гісторыю і традыцыю. Яно было складзена і выдадзена ў 1707 г. пры парафіяльным касцёле Святога Крыжа ў Варшаве, дзякуючы намаганням архібрацтва св. Роха. Назва паходзіць ад першых слоў, якія распачынаюць гэтае набажэнства. Спачатку яно спявалася толькі пры касцёле, у якім паўстала, затым пашырылася на ўсю Польшчу, а сёння спяваецца і ў іншых краінах. Арыгінальная версія захавала старапольскае гучанне. Набажэнства з самага свайго пачатку заахвочвае да таго, каб разважаць Муку нашага Пана Езуса Хрыста і каб у пэўным сэнсе адчуць усё тое, што Езус выцярпеў і перажыў у гэтыя хвіліны. †