Dekanat RADUŃ

Wieś jest znana od drugiej połowy XVIІ w. jako majątek Kołwaliszki w powiecie oszmiańskim, będący własnością rodu Prażmowskich. W jego skład wchodziły wieś Kołwaliszki i miasteczko Smolinsk (później Konwaliszki). Kościół Smolińskі zaznaczony jest w 1738 r. jak już działający i przypisany jako kaplica do parafii bieniakońskiej. Była to zbudowana na kształt centrycznej, prawdopodobnie ośmiobocznej rotundy świątynia. W ołtarzu świątyni był umieszczony obraz św. Anny. Na końcu ХІХ w. kaplica była zamknięta z niewiadomych przyczyn. †

W 1808 r. Mikołaj Jankowski, kanonik katedry mińskiej i ówczesny właściciel wioski, razem ze swoimi siostrzeńcami Ambrożym i Alojzym Jankowskimi, ufundował tu samodzielną parafię i kościół, konsekrowany pod tytułem św. Mikołaja 28 sierpnia 1809 r. Dwuwieżowa świątynia była wybudowana z sosny nad kamienną kryptą – rodowym grobem Jankowskich. Jako pierwsi zostali tu pochowani trzej fundatorzy kościoła – Mikołaj Jankowski (+1821), Ambroży, marszałek szlachty oszmiańskiej (+1828) і Alojzy, weteran Wojska Polskiego (+1840). W głównym ołtarzu był umieszczony duży rzeźbiony Krucyfiks.
    Do 1827 r. kościół konwaliski obsługiwali księża z wileńskiego klasztoru misjonarzy (parafię liczono placówką misyjną), i tylko później proboszczowie diecezjalni. W ХІХ w. parafia wchodziła w skład dekanatu wiszniewskiego, wtedy do niej należała kaplica w Stokach (dziś Litwa) oraz działała szkółka misjonarska w samych Konwaliszkach. Za polskich czasów parafia została włączona do nowo utwożonego dekanatu bieniakońskiego, przy tym kaplica w Stokach otrzymała status kościoła filialnego. Liczba wiernych parafii wtedy przewyższała 3500 osób.
    Na końcu ХІХ w. kościół w Konwaliszkach był dwuwieżowy, zbudowany w stylu tzw. „klasycyzmu stanisławowskiego”. Cztery potężne okrągłe słupy niosły falisty fronton fasady głównej flankowany dwiema dwukondygnacyjnymi wieżami czworobocznymi pod półsferycznymi kopułami z ośmiobocznymi barokowymi główkami. Z lewej strony osobno stała dwukondygnacyjna (mniejszy czworobok na większym) także drewniana dzwonnica pod czterospadowym dachem z gontu z krzyżem. Całość była obniesiona płotem drewnianym.
    Czynny także dzisiaj drewniany neogotycki kościół w Konwaliszkach został zbudowany na miejscu historycznym (stary kościoł spłonął, krzyż od niego stoi nad grobem bezimiennym na cmentarzu parafialnym) w centrum wsi w 1916 r. i poświęcony pod nowym podwójnym tytułem – ku czci Najświętszego Serca Pana Jezusa i Najczystszego Serca Najświętszej Maryi Panny. Jest to trzynawowa świątynia z transeptem, który nie wychodzi za powierzchnię fasadów bocznych, i pięciostronną absydą, flankowaną dwiema zakrystiami. Nad fasadą główną wznoszą się trzy wieże: duża centralna – krzyżowa w planie dwukondygnacyjna dzwonnica pod zaostrzonym spiczakiem, z obu stron – mniejsze czworoboczne dekoracyjne wieżyczki podobne do centralnej. Kościół jest przykryty dwuspadowym blaszanym dachem z biodrami nad absydą i sygnaturką nad nimi. Kryptę z trumnami fundatorów postanowiono zasypać.
    Wnętrze, przykryte płaskim dachem belkowym, jest podzielone sześciu okrągłymi kolumnami na trzy nawy, z których główna jest wyższa od bocznych. W architrawie nawy głównej po obwodzie są rozmieszczone obrazy przedstawiające historie z Ewangelii w półokrągłych ramach. W kościele są trzy ołtarze: główny – w stylu neobarokowym z obrazem Najświętszego Serca Pana Jezusa w centrum i obrazem Matki Bożej Bolesnej w drugiej kondygnacji, boczny prawy – tytułowy, zadedykowany św. Mikołajowi, biskupowi i męczennikowi, lewy – poświęcony św. Annie.
    W 1970 ll. kościół w Konwaliszkach był zaliczony do zabytków architektury stylu neogotyckiego, działa nieprzerwanie przez cały czas.