“Сінод яшчэ раз пацвердзіў, што Касцёл чытае знакі часу і шукае на іх адказы”

З кс. аб-пам Тадэвушам Кандрусевічам аб Сінодзе на тэму сям’і, сустрэчы з папам Францішкам, а таксама аб небяспеках для сямейных каштоўнасцей у Беларусі размаўляў кс. Павел Салабуда, галоўны рэдактар газеты.

– Ксёндз Арцыбіскуп, Вы былі адзіным прадстаўніком ад Беларусі на прысвечаным сям’і Сінодзе Біскупаў у Рыме. Чаго Вы чакалі ад Сінода на самым яго пачатку?
    – Простым вокам можна заўважыць, што сучасная сям’я знаходзіцца ў вялікім крызісе. У той жа час мы ведаем, што сям’я – гэта фундамент грамадства. Калі фундамент расколваецца, то і будынак разбураецца. Штосьці падобнае адбываецца і ў нашым сучасным свеце – ён развальваецца на нашых вачах. З аднаго боку, можна заўважыць вялікі тэхнічны прагрэс, але з іншага – свет змагаецца з усё новымі і новымі выклікамі, прычына якіх крыецца перш за ўсё ў крызісе веры і маральнасці. Каб лячыць хваробу, спачатку трэба паставіць дыягназ і прапісаць лекі. †

Дэканат Іўе

У пісьмовых крыніцах паселішча вядома з XV ст., з 1490 г. уз­гад­ваецца як уласнасць Гаштольдаў, з 1549 г. – Радзівілаў, з 1569 г. – каралеўская маёмасць, з 1766 г. – уласнасць Зяньковічаў. У XVI–XVIII стст. Трабы – цэнтр аднайменнага староства, мястэчка. Трабская парафія – самая старэйшая ў Іўеўскім дэканаце. Парафіяльны касцёл пад тытулам Нараджэння Найсвяцейшай Марыі Панны заснаваны Марыянай (Марынай) Гальшанскай у 1410 г. Новая драўляная святыня была пабудавана па фундацыі канцлера літоўскага і ўнука першапачатковай фундатаркі Альбрэхта Гаштольда (+1539) у 1534 г. З таго ж часу пры парафіі пачала дзейнічаць каталіцкая школа. Маршалак Альбрэхта Гаштольда Якуб Крабановіч памножыў касцёльны фундуш, а сам Гаштольд у 1538 г. заснаваў тут місіянарыю на 5 святароў і 1 клерыка. У 1543 г. жонка Гаштольда таксама памножыла фундуш.
    Да трабскай парафіі Вішнеўскага дэканата (цяпер парафія Ашмянскага дэканата) у ХIХ ст. належалі капліцы ў в. Ладзецяняты, Такарышкі і Ценюкоўшчына (цяпер юрацішская парафія), Янцэвічы (цяпер бакштанская парафія) і на мясцовых могілках. Дзейнічала парафіяльная школа, колькасць парафіян не перавышала 4000 вернікаў. †

Біскуп Гродзенскі Аляксандр Кашкевіч асвяціў фундамент будучага касцёла імя св. Яна Паўла ІІ у Смаргоні.

У Беларусі гэта першая святыня, якая ўзводзіцца пад ты­ту­лам святога. Адметна, што цырымонія асвячэння адбылася 22 кастрычніка – у дзень першага літургічнага ўспаміну св. Яна Паўла II.
    Парафіяльная супольнасць св. Яна Паўла II у Смаргоні яшчэ дастаткова маладая і налічвае толькі два гады. 17 лістапада 2012 года тут быў асвечаны крыж і пляцоўка пад будаўніцтва новага касцёла. Праца па ўзвядзенні новай святыні распачалася з вялікім энтузіязмам, і ўжо праз год – 15 ліпеня 2013 года – на гэтым месцы гродзенскім ардынарыем была асвечана новая капліца.
    На ўрачыстую святую Імшу ў парафіяльны адпуст, падчас якога быў асвечаны фундамент будучай святыні, прыбыло шмат вернікаў і гасцей, сярод якіх шмат запрошаных святароў і прадстаўнікоў мясцовай улады. Усе прыбылі, каб аддаць хвалу вялікаму святому, які, як кажуць самі парафіяне, бласлаўляе іх працу па будаўніцтве касцёла. †

“Чагосьці падобнага на Вострую Браму я не бачыў нідзе ў свеце. Капліца і алтар займаюць усю шырыню вуліцы вышынёй у два паверхі. Пад ёй ёсць праход, заўсёды для ўсіх адчынены. Але не гэтае асаблівае размяшчэнне капліцы больш за ўсё ўразіць падарожніка, але тая паўсюдная дабравольная пашана, якую цудоўны абраз ад усіх атрымлівае. [...] Вы можаце ўглядацца пад Вострай Брамай тыдні, месяцы, але не ўбачыце нават аднаго чалавека, які б ужо здалёк не аказваў пашану цудоўнаму абразу Марыі...”

У літургічным календары 16 лістапада ўспамінаецца Найсвяцейшая Панна Марыя Вастрабрамская, Маці Міласэрнасці. Так жа, як на працягу сямі стагоддзяў Маці Божая Чанстахоўская на Яснай Гары, Панна Вастрабрамская, Маці Усходу і Захаду, больш за трыста гадоў валадарыць з вышыні свайго надбрамнага ўзвышэння ўсёй зямлёю літоўскай, беларускай і польскай. Гэта адзін з нямногіх абразоў Марыі, на якім Яна адлюстравана адна, без свайго Боскага Сына. Гэта выкарыстаў св. Максімільян Кольбэ і склаў такую малітву: “Маці Божая Вастрабрамская, на Тваіх руках няма Дзіцятка Езус, дык вазьмі мяне на свае рукі і пранясі шчасліва праз усё жыццё”. †

Ізраільскі ўніверсітэт
вылучыў папу Францішка
   Гэта выраз прызнання за яго “нястомныя намаганні і актыўны ўдзел у будаванні мастоў паміж рознымі краінамі, падтрымку згоды і супакою паміж народамі і рэлігіямі, абарону праў чалавека і барацьбу за іх”.
   
    У камунікаце падкрэс-ліваецца таксама ўклад папы Францішка ва ўзаема­разуменне і талерантнасць паміж хрыс­ціянамі і яўрэямі, а таксама “сардэчнасць, аказаная яўрэйскаму народу, асабліва падчас афіцыйнага візіту Папы ў Ізраэлі”. †

Папа Францішак
    “Памяць пра па­мерлых, клопат аб іх магілах і ахвяры з’яўляюцца сведчаннем надзеі, укаранёнай ва ўпэў­ненасці, што смерць – гэта не апошняе слова аб чалавеку, бо чалавек прызначаны для жыцця ў вечнасці без абмежаванняў, якія маюць свае карані і здзяйсненне ў Богу. І з гэтай верай у канчатковае прызначэнне чалавека давайце звернемся да Найсвяцейшай Марыі, якая перажывала пад крыжам драму смерці Хрыста і якая ўдзельнічала ў радасці Яго ўваскрасення. Няхай Яна, Брама Нябёс, падтрымлівае нас, каб мы ўсё больш разумелі каштоўнасць малітвы і ахвяры за памерлых. Няхай Марыя падтрымлівае нас у штодзённай пілігрымцы на зямлі, няхай дапамагае нам, каб мы не выпусцілі з-пад увагі канчатковую мэту свайго жыцця – рай.
        
Фрагмент гаміліі ва ўрачыстасць Усіх Святых †

•  У Аргенціне ў горадзе Алаварыя ноччу з 31 кастрычніка на 1 лістапада (час Хэлоўіна) быў прафанаваны касцёл Маці Божай Фацімскай. Віноўнікі знішчылі канфесіяналы, абразы, літургічнае абсталяванне, вітражы і нават кветкі. Акрамя гэтага, яны пакінулі ў касцёле сляды крыві і адбіткі пальцаў. Узломшчыкі хацелі падпаліць алтар, але агонь удалося патушыць.
   
    • У Турцыі з часу, калі гэтую краіну наведаў папа Бенедыкт XVI (8 гадоў таму), узрасла колькасць католікаў. Было створана таксама 7 новых парафій. У 2006 г. у краіне было 32 тысячы католікаў і 68 святароў. На сённяшні дзень 53 тысячы жыхароў краіны – католікі, сярод якіх 58 святароў, якія працуюць у 54-х парафіях. Варта таксама прыгадаць, што на канец лістапада запланаваны візіт Папы ў Турцыю. †

Хвала Хрысту!
    Паважаныя Чытачы, вітаю Вас на старонках газеты “Слова Жыцця” ў рубрыцы “На скрыжаванні”. Сёння паразважаем над братэрскімі адносінамі. Даведаемся, чаму ўсё трэба дзяліць па-братэрску і чым карысны поціск рукі. Колькі часу на сон адводзяць святыя і як хутчэй дасягнуць неба. Спадзяюся, сумна не будзе. Заахвочваю да каментарыяў. Актыўныя будуць узнагароджаны.
    З Богам! †

23 кастрычніка ў межах традыцыйнай сустрэчы Душпастарства студэнтаў і працуючай моладзі Гродна “OPEN” з моладдзю душпастарства сустрэўся мансіньёр Філіпа Чампанэлі, сакратар Апостальскай нунцыятуры ў Беларусі.

Сакратар Апостальскай нунцыятуры ўзначаліў святую Імшу і звярнуўся да маладых вернікаў з гаміліяй, у якой сярод іншага згадаў аб сваёй размове праз скайп-сувязь з маладымі італьянскімі сябрамі. Мансіньёр Філіпа Чампанэлі распавёў пра іх здзіўленне, калі яны даведаліся, што моладзь у Беларусі выкарыстоўвае скайп не толькі для размовы, але і для малітвы на ружанцы.
    Па словах святара, яго сябры з Італіі падкрэслілі, што моладзь з Беларусі – святая. Удзельнікі душпастарства “OPEN” адзначаюць, што, напэўна, гэтыя словы прагучалі як пахвала, але больш – як заданне, каб сапраўды быць святымі ў сучасным свеце. †

Калі на магіле замест помніка ўстаноўлены каваны крыж, ці абавязкова на ім павінна змяшчацца фігура ўкрыжаванага Хрыста?

Мы ставім крыжы ў розных месцах, у тым ліку і на магілах нашых памерлых. Крыж прыгадвае нам аб пакутах і смерці нашага Пана Езуса Хрыста. У першую чаргу, гледзячы на крыж, мы павінны заўсёды прыгадваць, што без смерці Хрыста на крыжы не было б збаўлення. Крыж – гэта знак збаўлення, любові Бога і перамогі. Езус бярэ на крыж усе нашыя грахі. І іншага крыжа няма. Ёсць толькі адзін крыж, які вядзе нас у неба. На нашай зямлі можна сустрэць крыжы як з фігурай Пана Езуса, так і без яе. З гэтай нагоды яшчэ некалькі разважанняў.
    Сімвал хрысціянскага жыцця ахоплівае два вымярэнні: гарызантальнае і вертыкальнае. Вертыкальная бэлька як вертыкальнае вымярэнне азначае з’яднанне неба з зямлёй, таго, што Божае, з тым, што чалавечае ў Хрысце. У сваю чаргу гарызантальная бэлька як гарызантальнае вымярэнне азначае з’яднанне ўсіх людзей, а таксама ўніверсальны характар збаўлення, здзейсненага на крыжы. †

Са школы Люба вярнулася дадому ў дрэнным настроі. Яна моўчкі села на канапу. Мама адразу заўважыла незвычайныя паводзіны дачкі:
    – Ты чаго такая сярдзітая? Двойку атрымала?
    – Не, – буркнула Люба. – З адзнакамі ўсё добра.
    – Хтосьці цябе пакрыўдзіў?
    – Не!
    – А чаму ты такая сёння?
    – Нічога асаблівага не здарылася. Наташа сёння прыйшла ў новай куртцы.
    – Вельмі прыгожая куртка?
    – Так, ружовая такая, са стразамі, а на капюшоне белы мех! Усе глядзелі на яе з захапленнем, а Наташа проста ззяла ад шчасця!
    – Так?! І гэта цябе знервавала? Ты б парадавалася за сяброўку.
    – А чаму радавацца? У Наташы чарговая новая куртка, а ў мяне – старая, я яе ўжо тры гады нашу. І наогул, ва ўсіх дзяўчынак у класе новыя курткі! Ім бацькі ўвесь час штосьці купляюць. Толькі ў мяне няма ніякіх абновак. †

Давайце настойліва адгаворваць Ружанец у касцёльных супольнасцях і ў нашых сем’ях. Падчас паўтараемых заклікаў ён з’яднае нашыя сэрцы, прывядзе да згоды, ажывіць надзею і адорыць усіх нас супакоем і радасцю Хрыста, які для нас нарадзіўся, памёр і ўваскрос. Адгаворваць Ружанец – значыць адправіцца ў школу Марыі і вучыцца ад Яе, Маці і Апостала Хрыста, як жыць у поўнай згодзе з патрабаваннямі хрысціянскай веры” (св. Ян Павел II).

Кастрычнік – асаблівы месяц, калі тысячы вернікаў бяруць у рукі ружанцы і ўзносяць свае малітвы да Бога праз заступніцтва Марыі. У сувязі з Годам малітвы, які сёлета перажывае каталіцкі Касцёл у Беларусі, а таксама ў сувязі з ружанцовым месяцам была праведзена ўрачыстая сустрэча з нагоды ўшанавання святога Ружанца – “Ружанцовая станцыя”. У яе межах 18 кастрычніка ў парафіяльным касцёле Святой Сям’і ў Лідзе адбылася канферэнцыя на тэму “Ружанец як інструмент малітвы і духоўная зброя XXI стагоддзя”, а таксама св. Імша з удзелам Ружанцовых колаў. Вернікі адаравалі Найсвяцейшы Сакрамант, ядналіся на супольнай ружанцовай малітве, а затым паслухалі сведчанні на тэму “Роля Ружанцовых колаў у духоўнай фармацыі парафіі”. Падчас гэтай духоўнай сустрэчы члены Ружанцовых колаў падкрэслілі, што плён ружанцовай малітвы вельмі добра бачны. Вернікі з вялікай ахвотай моляцца на ружанцы, паколькі гэтая глыбокая форма малітвы становіцца для іх указаннем, як яны павінны жыць, каб дайсці да святасці. †