Парафіі і святыні

Самы старажытны дакумент, што датычыць ордэна бэрнардзінцаў у дачыненні да г. Гродна, паходзіць з 1494 г. Тады Аляксандр Ягелончык, вялікі літоўскі князь, запісаў манахам-бэрнардзінцам тэрыторыю даўняга княжаскага горада над Неманам, за яго межамі. Але ані касцёл, ані кляштар тады, праўдападобна, не былi пабудаваны.
    Хутчэй за ўсё, манахі-бэрнардзінцы прыбылі ў Гродна пад канец XVI ст. Справа будовы касцёла ажыла ў 1586 г., калі кароль Стэфан Баторый пацвердзіў вялікакняжаскі падарунак, і пачала набіраць рэальныя формы толькі ў 1595 г., калі пробашч Фарнага касцёла ў Гродне Канапацкі Фабіян звярнуўся да правінцыяла бэрнардзінцаў Гансёрка Бэнэдыкта з просьбай прыняць ахвяраванні. Сакалінская-Друцкая Ганна ахвяравала ім тэрыторыю даўнейшых каралеўскіх стайняў. Менавіта там бэрнардзінцы маглі ўзвесці часовы драўляны касцёлік Святога Крыжа. †

З гісторыі семінарыі

173 выпускнікі закончылі ВДС у Гродне з 1995 – 2008, 2010 г. Цяпер яны выконваюць святарскую паслугу не толькі ў Гродзенскай дыяцэзіі, але і ва ўсёй Беларусі, Расіі, Украіне, у Італіі, Казахстане, Літве, Ізраілі, дзяржавах Паўднёвай Амерыкі. Выпускнікі семінарыі прадаўжаюць навучанне ў Польшчы, Італіі, Францыі. Сёння ў гэтай навучальнай установе працуе 29 выкладчыкаў, вучацца 53 алюмны. †

Касцёл св. Францішка Ксаверыя звязаны перш за ўсё з дзейнасцю аа. езуітаў у Гродне. Яшчэ ў 1584 г. кароль Стэфан Баторый стараўся, каб айцы-езуіты пабудавалі ў Гродне касцёл і калегіум, для чаго ён ахвяраваў 10 000 польскіх злотых. Жаданні караля здзейсніліся намнога пазней, толькі ў 1622 годзе езуіты пасяліліся ў горадзе над Неманам. У 1625 г. яны адкрылі школу і, праўдападобна, у 1637 г. мелі драўляны касцёл св. Апосталаў Пятра і Паўла.
    Аднак заданнем езуітаў было, паводле пажаданняў караля, пабудаваць вялікі касцёл і калегіум. Складана было пачаць будаўніцтва новай святыні, таму што падчас войнаў горад часта палілі і рабавалі. †

К 170-летию костёла в Верейках

В 1826 году был заложен фундамент костела в д. Верейки. Из истории известно, что дочь Иосифа Биспинга и Теодоры Суходольской Александра вышла замуж за русского генерала Александра Светчина. По просьбе матери она решила построить в своем имении костел (ее семья была католического вероисповедания, а муж - православный) при условии, что в д. Кузьмичи будет возведена православная церковь.
    В 1828 году вышел указ Сената Российской империи, запрещающий строительство костелов и часовен римско-католического и греко-униятского вероисповедований без надлежащего разрешения. Но так как строительство костела было запланировано ранее, то запрет не должен был распространиться на костел в Верейках. Все делалось по закону. †

Парафія і касцёл у Начы бяруць свой пачатак у снежні 1529 года.
    1529 год. Марыя, удава Януша Касцевіча з Падляскага ваяводства клапоціцца аб стварэнні парафіі і аплачвае будаўніцтва касцёла.
    1756 год. Князь Юзаф Кучэўскі будуе на месцы старога касцёла - новы, таксама драўляны. Да Нацкай парафіі належала ў той час каля 60 вёсак і парафія налічвала 9086 вернікаў.
    У 1891 годзе была пабудавана плябанія.
    21 красавіка 1900 года быў атрыманы дазвол на будаўніцтва новага касцёла ў вёсцы Нача.
    15 жніўня 1900 года - асвечаны вуглавы камень. Акт асвячэння правёў кс. Караль Любянец, прафесар Духоўнай семінарыі ў Вільні.
    У 1910 годзе быў пабудаваны новы касцёл з дзвюма вежамі ў раманскім стылі, падлога - з бетону. Даўжыня касцёла складае 76 аршынаў, шырыня - 30 аршынаў. Дах касцёла і вежы былі накрыты ацынкаванай бляхай. Парафія налічвала 5142 верніка. †

Успамінае пра мінулае толькі той, у каго ёсць уласная гісторыя. Больш таго, гэтая гісторыя павінна ўзбагачаць чалавека і быць пазітыўнай, а ў дадатак – актыўным чынам звязвацца з сённяшнім днём. Успамін пра пазітыўныя падзеі ўласнай гісторыі мае сваю працяглую традыцыю ў духоўным плане. Успаміны з’яўляюцца багаццем чалавека і грамадства, у якім жыве чалавек. У сённяшнім нумары нашай газеты мы прыгадаем пра святы: гадавіну асвячэння катэдральнай базылікі ў Гродне, (яе асвяцілі 5 снежня 1705 года) і пра 3 снежня – успамін пра яе заступніка св. Францішка Ксаверыя.

Гэтая святыня паўстала ў 1678 – 1705 г.г., калі ў Гродне працавалі езуіты. Варта зазначыць, што Езусовае таварыства пачало існаваць згодна з патрабаваннямі часу. У адпаведную пару Бог абуджаў у нашай гісторыі індывідуальнасці, якіх мы можам акрэсліць як нашых правадыроў і настаўнікаў. Адным з іх быў выдатны езуіт св. Францішак Ксаверый. Спачатку ён праславіўся як місіянер у Індыі. Там гэты манах развіў місіянерскую дзейнасць, навяртаючы на каталіцкую веру тысячы людзей. Яго нага, як першага місіянера з Еўропы, ступіла на японскую зямлю.Таму св. Францішак быў абвешчаны галоўным заступнікам каталіцкіх місій. Ён стаў таксама апекуном цяперашняй гродзенскай катэдры – сэрца нашай дыяцэзіі. Паглыбляючыся ў яе багатую гісторыю варта ўспомніць, што першая св. Імша была цэлебравана ў 1700 годзе ў касцёле, які яшчэ будаваўся. 5 снежня 1705 г. хэлмінскі біскуп Тэадор Патоцкі ажыццявіў кансэкрацыю святыні. Ва ўрачыстасці прыняў удзел кароль Аўгуст II і цар Пётр I.†