W źródłach pisemnych osiedle jest znane z XV w., z 1940 r. wspomina się jak własność Gasztoldów, z 1549 r. – Radziwiłłów, z 1569 r. – własność królewska, a z 1766 r. – Zieniewiczów. W XVI–XVIII ww. Traby są centrum starostwa, miasteczkiem.
Parafia trabska jest najstarsza w dekanacie Iwiejskim. Kościół parafialny pod tytułem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny został założony przez Marię (Marynę) Holszańską w 1410 r. Nowa drewniana świątynia została zbudowana z fundacji kanclerza litewskiego i wnuka pierwszej fundatorki Albrechta Gasztolda (+1539) w 1534 r. Z tamtych czasów przy parafii pracowała szkoła katolicka. Marszałek Albrechta Gasztolda Jakub Krabanowicz powiększył fundusz kościelny, a sam Gasztold w 1538 r. założył tu misjonarię na 5 kapłanów i 1 kleryka. W 1543 r. żona Gasztolda także powiększyła fundusz.
Do parafii trabskiej dekanatu Wiszniewskiego (teraz parafia w dekanacie Oszmiańskim) w XIX w. należały kaplice w Ładziecieniatach, Tokaryszkach i Cieniukowszczyźnie (teraz par. Juraciszki), Jancewiczach (teraz par. Bakszty) oraz na miejscowym cmentarzu. Działała szkoła parafialna, ilość parafian nie przewyższała 4000 wiernych. †
Traby
Паводле архіва Гродзенскай дыяцэзіі
09 listopada 2014
|
Dekanat IwieŚwiątynie drewniane zastępowali jedna drugą w ciągu wieków, aż na początku XX w. wierni na czele z ówczesnym proboszczem ks. Pawłem Suchockim postanowili zbudować tu już kamienny kościół. W 1900 r. kościół był założony i w 1905 r. pobudowany w stylu neogotyckim z żółtej cegły. Nowy kościół został konsekrowany w 1928 r. przez wileńskiego arcybiskupa Romualda Jałbrzykowskiego pod historycznym tytułem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny.
Kościół został wzniesiony w centrum wsi. Jest to dwuwieżowa prostokątna w podstawie trzynawowa całość z pięcioboczną apsydą i transeptem, z jedną zakrystią z lewej strony. Fasada główna jest zakończona figurowym neogotyckim frontonem, z obu stron przylegają do niej kwadratowe w podstawie teleskopowe trzykondygnacyjne namiotowe wieże-dzwonnice. Kościół jest nakryty dachem dwuspadowym, trochę niższa apsyda – walmowym, skrzydła transeptu także nakryte są dachem dwuspadowym i z trzech stron wieńczą je trójkątne frontony. Trójkątny fronton nad ołtarzem jest zakończony ażurową neogotycką sygnaturką.
Wnętrze świątyni jest podzielone kolumnami na trzy nawy. Nawa główna jest uwieńczona sklepieniem spiczastym na podprężnych łukach, nawy boczne – sklepieniami krzyżowymi. W świątyni trabskiej znajdują się trzy dwukondygnacyjne rzeźbione ołtarze (ciemne drewno z pozłoconymi elementami) w stylu neogotyckim. Ołtarz główny – to triforiumowa koronkowa kompozycja, w centrum której jest umieszczony obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus, upiększony pozłoconą szatą z koronami, odznaczony wotami. W bocznych spiczastych niszach znajdują się polichromiczne figury świętych Apostołów Piotra i Pawła. W drugiej kondygnacji ołtarza mieści się obraz św. Kazimierza. Ołtarze boczne ustalone są na stronie szczytowej naw bocznych. W centrum lewego ołtarza bocznego jest umieszczony obraz Ukrzyżowania, a w drugiej kondygnacji – Pieta. W centrum prawego bocznego ołtarza jest obraz św. Antoniego w pozłoconej szacie, a u góry – obraz św. Franciszka z Asyżu. Nad wejściem na dwu oporach mieszczą się chory z organami. Krypty pod kościołem nie ma.
Teren kościelny jest obniesiony ogrodzeniem, wejście główne jest poznaczone bramą w postaci czterech ceglanych neogotyckich słupów-pinakli.
Ilość wiernych parafii trabskiej na końcu lat 1930. przewyższała już 6000 osób. 10 marca 1943 r. proboszcz parafii ks. Franciszek Cybulski został rozstrzelany przez hitlerowców wraz z ośmiu innymi księżmi z okolic.
Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny nie przerywał swej działalności, w latach 1970. był zaliczony do zabytków architektury.
Kościół został wzniesiony w centrum wsi. Jest to dwuwieżowa prostokątna w podstawie trzynawowa całość z pięcioboczną apsydą i transeptem, z jedną zakrystią z lewej strony. Fasada główna jest zakończona figurowym neogotyckim frontonem, z obu stron przylegają do niej kwadratowe w podstawie teleskopowe trzykondygnacyjne namiotowe wieże-dzwonnice. Kościół jest nakryty dachem dwuspadowym, trochę niższa apsyda – walmowym, skrzydła transeptu także nakryte są dachem dwuspadowym i z trzech stron wieńczą je trójkątne frontony. Trójkątny fronton nad ołtarzem jest zakończony ażurową neogotycką sygnaturką.
Wnętrze świątyni jest podzielone kolumnami na trzy nawy. Nawa główna jest uwieńczona sklepieniem spiczastym na podprężnych łukach, nawy boczne – sklepieniami krzyżowymi. W świątyni trabskiej znajdują się trzy dwukondygnacyjne rzeźbione ołtarze (ciemne drewno z pozłoconymi elementami) w stylu neogotyckim. Ołtarz główny – to triforiumowa koronkowa kompozycja, w centrum której jest umieszczony obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus, upiększony pozłoconą szatą z koronami, odznaczony wotami. W bocznych spiczastych niszach znajdują się polichromiczne figury świętych Apostołów Piotra i Pawła. W drugiej kondygnacji ołtarza mieści się obraz św. Kazimierza. Ołtarze boczne ustalone są na stronie szczytowej naw bocznych. W centrum lewego ołtarza bocznego jest umieszczony obraz Ukrzyżowania, a w drugiej kondygnacji – Pieta. W centrum prawego bocznego ołtarza jest obraz św. Antoniego w pozłoconej szacie, a u góry – obraz św. Franciszka z Asyżu. Nad wejściem na dwu oporach mieszczą się chory z organami. Krypty pod kościołem nie ma.
Teren kościelny jest obniesiony ogrodzeniem, wejście główne jest poznaczone bramą w postaci czterech ceglanych neogotyckich słupów-pinakli.
Ilość wiernych parafii trabskiej na końcu lat 1930. przewyższała już 6000 osób. 10 marca 1943 r. proboszcz parafii ks. Franciszek Cybulski został rozstrzelany przez hitlerowców wraz z ośmiu innymi księżmi z okolic.
Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny nie przerywał swej działalności, w latach 1970. był zaliczony do zabytków architektury.
| < Poprzednia | Następna > |
|---|